Κείμενο της κ. Αγγελικής Χατζηπουλίδου
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Εν Διδυμοτείχω» Δεκέμβριος 2010
Προϊόντα αγγειοπλαστικής στο παζάρι του Διδυμοτείχου κατά τη δεκαετία του 70.
Εστάθη αδύνατον, παρά την μεγάλη προσπάθειά μας να συλλέξουμε πληροφορίες θετικές ως προς τον εορτασμό των κατωτέρω συντεχνιών : Αγγειοπλάστες (Τσανακτσήδες), Κατασκευαστές τούβλων (Κεραμάριδες), Υφασματοπώλες (Μπασματζήδες), Μεταξοποιοί (Καζάζηδες), Κτίστες (Ντουλγκέρηδες), Βαφείς υφασμάτων (Μπογιατζήδες), Πιλοποιοί (Καπελάδες, έτος ιδρύσεως αυτής της συντεχνίας το 1842).
Η εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνα στο τέμπλο του μεταβυζαντινού μητροπολιτικού ναού του Αγίου Αθανασίου.
Ευχής έργο θα ήταν να μαθαίναμε περισσότερα, εάν εσώζοντο κώδικες και άλλων συντεχνιών. Ευτυχώς αδιάψευστος μάρτυς τα τέμπλα των εκκλησιών, ξανακτισμένων από το 1834 – 1848 Αγίου Αθανασίου (1834), Κοιμήσεως Θεοτόκου (1843), Σωτήρος Χριστού (1846), των οποίων οι εικόνες είναι αφιερωμένες από τις συντεχνίες. Όμως δεν είναι βέβαιο ότι αντιπροσωπεύεται η συντεχνία που την δωρίζει με τον Άγιο που απεικονίζει. Π.χ. το εικόνισμα του Αγίου Σπυρίδωνος είναι αφιερωμένο από τους Κεραμάριδες, ενώ γνωρίζουμε ότι είναι προστάτης των Γεμενετζίδων, οι οποίοι αφιερώνουν το εικόνισμα της Παναγίας – Χριστούλη, προστάτες όλων των Χριστιανών.
Όπως το εικόνισμα του Αγίου Δημητρίου αφιερωμένο από Αμπατζήδες, ενώ οι ίδιοι γιορτάζουν του Αγίου Γρηγορίου. Η εικόνα των τριών Ιεραρχών αφιερώνεται από τους Σιμιτζήδες (Κουλουρτζήδες), ενώ αυτοί γιορτάζουν στις 27 Ιουλίου. Των Εισοδίων, από Γεωργούς, που ναι τότε γιορτάζουν. Των Γουναράδων του Ιωάννου Προδρόμου και όταν οι Γουναράδες έμειναν λίγοι, συνενώθηκαν με τους Αμπατζήδες.
-
- Διδυμότειχο εορτή Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου (25 Ιανουαρίου), προστάτη της συντεχνίας των Ραφτάδων.
Η εικόνα του Χριστού (εκκλησία Παναγίας) αφιερωμένη από τους Μπογιατζήδες (βαφείς υφασμάτων), ίσως, διότι έχει ασημένιο φωτοστέφανο και ως γνωστό αυτοί (οι Μπογιατζήδες), ήταν από τις πλουσιότερες συντεχνίες, όπως πλούσιες συντεχνίες ήταν οι Σιμιτζήδες (Κουλουρτζήδες), οι Χρυσοχόοι (Κουγιουμτζήδες), με εργαστήρια και οι Αργυραμοιβοί (Σαράφηδες), οι οποίοι συναλλάσσονταν με χρυσά νομίσματα.
Υπήρχαν και πολλά άλλα επαγγέλματα που δεν είχαν συγκροτηθεί σε συντεχνίες, λόγω μικρού αριθμού ατόμων.
Παρακάτω γράφω μερικά επαγγέλματα :
-
Λαντοντζήδες (Παϊτοντζήδες)
-
Πωλητές γιαουρτιού (Γιαουρτάδες
-
Πωλητές αυγών (Γιμουρτατζήδες)
-
Τυροκόμοι (Μαντρατζήδες)
-
Πεταλωτές (Ναλμπάντηδες)
-
Οργανοπαίκτες (Γκαϊντατζήδες – Ζουρνατζήδες – Τσαλκιτζήδες)
-
Πυροσβέστες (Τουλουμπατζήδες)
-
Σιδηρουργοί (Ντεμιρτζήδες)
-
Σκουπιδιάρηδες (Μπουκλουκτσήδες)
-
Νυχτοφύλακες (Πασβαντήδες)
-
Μυλωνάδες (Ντερμεντζήδες)
-
Φαρμακοποιοί (Σπιτσιάρδες)
-
Ζαχαροπλάστες (Σεκερτζήδες)
