-
- ΜΕΤΚΕ
ΟΙ ΓΕΦΥΡΕΣ ΤΟΥ ORIENT EXPRESS ΣΤΟΝ ΕΒΡΟ
Κείμενο: Ευάγγελος Σ. Σοβαράς (“Καστροπολίτης”)
Μεταξύ 1870 – 1873 κατασκευάστηκε το τμήμα του μεγάλου σιδηροδρομικού δικτύου της ORIENT EXPRESS, που συνέδεε την Βιέννη με την Κωνσταντινούπολη. Στο τμήμα αυτό κατασκευάστηκαν δύο σιδ. γέφυρες στην περιοχή του Β.Έβρου, μία στην περιοχή του χωριού Μαράσια και μία Ανατολικά του χωριού Πύθιο, πλησίον του ομώνυμου Σιδηροδρομικού Σταθμού, που απετέλεσε σημαντικό κόμβο για τη γραμμή της ORIENT EXPRESS.
Οι γέφυρες τέθηκαν επίσημα σε λειτουργία το 1874 και για έναν αιώνα σχεδόν χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον για τη μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων, από και προς την κεντρική Ευρώπη.
ΠΥΘΙΟ
Η γέφυρα κατασκευάσθηκε επί του Έβρου, ποταμού Ανατολικά του ιστορικού Πυθίου, όπου τον 14ο αιώνα ο αυτοκράτορας Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός (που στέφθηκε στο Διδυμότειχο στις 26 Οκτωβρίου 1341) κατασκεύασε την πολυώροφη κατοικία του, τον Πύργο “Εμπύθιον” (γνωστό και ως “Πύργο Πυθίου”).
Η σιδηροδρομική αυτή γέφυρα είναι συνολικού μήκους 154 μέτρων (εκ των οποίων ανήκουν τα μισά στην Ελλάδα και τα μισά στην Τουρκία). Βρίσκεται πλησίον του ομώνυμου Σιδηροδρομικού Σταθμού που απετέλεσε σημαντικό κόμβο για τη γραμμή της ORIENT EXPRESS, καθώς συνέδεε το Πύθιο με την Κωνσταντινούπολη, τη Βιέννη και αργότερα με τη Θεσσαλονίκη.
Η σιδ. γέφυρα κατασκευάστηκε περίπου 2 χιλιόμετρα βορειότερα της οδικής γέφυρας που ένωνε την δυτική με την ανατολική όχθη του Έβρου ποταμού στην περιοχή Πυθίου – Πετράδων και αποτελούσε τμήμα της οδικής αρτηρίας μεταξύ Διδυμοτείχου και Μακράς Γέφυρας (Ουζούν Κιοπρού) από τη Ρωμαϊκή περίοδο.
Η λειτουργία του δικτύου στην περιοχή, σημαδεύτηκε από βομβιστική ενέργεια κατά της αμαξοστοιχίας του ORIENT EXPRESS από Βούλγαρους αντάρτες, οι οποίοι ανατίναξαν δύο βαγόνια στο Σταθμό του Πυθίου στις 14 Αυγούστου 1903. Αποτέλεσμα της επίθεσης ήταν 6 νεκροί και 16 τραυματίες. Μεταξύ των νεκρών συγκαταλέγεται και ο ελληνικής καταγωγής Δημήτριος Χαραλαμπάκος, από τη Μακρά Γέφυρα (Ουζούν Κιοπρού).
Ο Σταθμός του Πυθίου σε πλήρη λειτουργία το 1950
Η οδική γέφυρα όμως, καταστράφηκε από τους Ναζί με την κατάληψη της περιοχής (9 Απριλίου 1941) και μετά και την παύση λειτουργίας της γέφυρας Μαρασίων (1974), αποτελεί τη μοναδική σιδηροδρομική σύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, επί του ποταμού Έβρου.
Ο Σιδ. Σταθμός του Πυθίου για περισσότερο από έναν αιώνα ήταν από τους σημαντικότερους σταθμούς της ORIENT EXPRESS, με πολλές αμαξοστοιχίες να διέρχονται από αυτόν καθημερινά, καθώς με πλήθος επιβατών που διακινούνταν μεταξύ Κωνσταντινούπολης και κεντρικής Ευρώπης. Διέθετε Τελωνείο, Αστ. Σταθμό, πανδοχεία και καταλύματα για τους επιβάτες.
Το τρένο διερχόμενο της γέφυρας Πυθίου. Δημοσίευση περιοδικό LIFE (1950).
Το 1919 τοποθετήθηκε στο προαύλιο του Σιδ. Σταθμού, Μνημείο Πεσόντων του Γαλλικού Στρατού (45ο Σύνταγμα Πεζικού), το οποίο εγκαταστάθηκε στην περιοχή το διάστημα 1919-1920, στο πλαίσιο της κατάληψης της περιοχής από τις δυνάμεις της Διασυμμαχικής Διοίκησης Θράκης.
Σήμερα η γραμμή εξυπηρετεί περιστασιακά εμπορικούς σκοπούς, μεταξύ των δύο χωρών.
ΜΑΡΑΣΙΑ
Η γέφυρα κατασκευάσθηκε στην συμβολή του ποταμού Άρδα με τον ποταμό Έβρο και είναι συνολικού μήκους 232 μέτρων (ανήκουν τα μισά στην Ελλάδα και τα μισά στην Τουρκία). Συνέδεε την περιοχή του Καράαγατς (που ήταν ο Σιδ. Σταθμός της Αδριανούπολης) με το υπόλοιπο δίκτυο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι μετά την απόδοση της περιοχής του Καράαγατς και της Ανατολικής Θράκης στην Τουρκία (1922), συνεχίστηκε η λειτουργία του δικτύου όπως πριν, με αποτέλεσμα οι τότε κάτοικοι του Τριγώνου να διέρχονται σιδηροδρομικά μέσα από το τουρκικό έδαφος (Καράαγατς) για να μεταβούν στα χωριά τους.
Γέφυρα Μαρασίων. Φωνογραφία από τον Πολιτιστικό και Εξωραϊστικό Σύλλογο Απανταχού Μαρασιωτών
Η Γέφυρα χρησιμοποιήθηκε για 100 χρόνια μέχρι το 1974, οπότε μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, σταμάτησε μονομερώς να χρησιμοποιείται και αφαιρέθηκαν οι ράγες από το ελληνικό τμήμα.
Με την κατασκευή του νέου ελληνικού σιδ. δικτύου που ολοκληρώθηκε το 1976, η γέφυρα Μαρασίων δεν αποτελεί πλέον σημείο συνδέσμου Ελλάδας-Τουρκίας, παρά μόνο μνημείο της σιδηροδρομικής ιστορίας της περιοχής.
