Κείμενο του Ιωάννη Α. Σαρσάκη (Καστροπολίτη)
*Αναγράφουμε το «Πλωτεινοπολειτών» με ει, καθώς έτσι έχει χαραχθεί σε αναθηματική ενεπίγραφη στήλη που βρέθηκε στην αρχαία Πλωτινόπολη.
Το όνομά μου είναι Σεπτίμιος Σεβήρος Lucius Septimius Seuerus Augustus, για να σας το αναφέρω ολόκληρο και στα Λατινικά, και είμαι Ρωμαίος Αυτοκράτορας. Γεννήθηκα στην Λέπτις Μάγκνα, την πάλαι ποτέ ελληνιστική Νεάπολη, μία σημαντική πόλη, που βρίσκεται σε μία επαρχία της Αυτοκρατορίας στη Λιβύη. Κατάφερα να υπερισχύσω των αντιπάλων μου και να ανέβω στο θρόνο της Ρώμης στις 9 Απριλίου του 193 μ.Χ., έτσι ίδρυσα και την δυναστεία των Σεβήρων.
Η προηγούμενη μεγάλη δυναστεία ήταν αυτή των Αντωνίνων, εσείς οι Πλωτεινοπολείτες θα πρέπει να τη γνωρίζετε, καθώς σε αυτή ανήκει ο κτήτοράς σας, ο Τραϊανός και η σύζυγός του η μεγάλη Diva Augusta (Θεϊκή Αυγούστα) Πομπηία Πλωτίνη.
Τη δική σας περιοχή επέλεξε ο προκάτοχός μου, και μεγάλος αυτοκράτορας ο Τραϊανός, για να χτίσει μία πόλη αφιερωμένη στη σύζυγό του, η οποία ήταν φημισμένη για την φιλοσοφική κατάρτισή της, την αρετή και την αξιοπρέπειά της.
Επόμενο ήταν η Πλωτινόπολη, ως μια πόλη αφιερωμένη από τον ¨πλανητάρχη¨ της εποχής στη βασίλισσά του, να στολιστεί με υπέροχα ψηφιδωτά, έργα υδραυλικής αρχιτεκτονικής, μαρμάρινες ανάγλυφες στήλες και πλάκες, προτομές καθώς και πολλά άλλα έργα τέχνης, τα οποία ανακαλύπτουν σήμερα οι αρχαιολόγοι.
Η χρυσή σφυρήλατη προτομή του Σεπτιμίου Σεβήρου.
Μεταξύ των πολλών, υψηλού επιπέδου έργων τέχνης που χαρακτηρίζουν την πόλη σας, ω Δήμε των Πλωτεινοπολειτών, είναι και η δική μου χρυσή σφυρήλατη προτομή. Για όσους δεν γνωρίζουν, την προτομή μου την βρήκαν στρατιώτες που έσκαβαν ορύγματα επάνω στο λόφο της Αγίας Πέτρας το 1965. Έχει ύψος 0,25 μ., ζυγίζει περίπου 1 κιλό και είναι από χρυσάφι 24 καρατίων. Στην προτομή εικονίζομαι γενειοφόρος με έντονα τα χαρακτηριστικά του προσώπου μου. Τα μαλλιά μου είναι διαμορφωμένα σε κοντούς ελικοειδείς βοστρύχους και φοράω φολιδωτό θώρακα με γοργόνειο στο στήθος. Η προτομή αυτή τοποθετείται σε ένα κοντάρι και την μεταφέρει ο ένδοξος Ρωμαϊκός στρατός, συμβολίζοντας με αυτόν τον τρόπο την παρουσία του Ρωμαίου αυτοκράτορα. Έτσι βρέθηκε και στην πόλη σας, την οποία ίσως να επισκέφθηκα κι εγώ ο ίδιος κατά τις πολλές εκστρατείες που πραγματοποίησα στη Θράκη, αυτό όμως δεν θα σας το αποκαλύψω, γιατί είπαμε είμαι παραπονούμενος. Πάντως για να ξέρετε, στη Θράκη συνέχισα την πολιτική των μεγάλων προκατόχων μου Τραϊανού και Αδριανού, που αφορούσε την αναδιοργάνωση και οικονομική ενίσχυσή της, κάτι για το οποίο απ΄ ότι ακούω είναι ζητούμενο και σήμερα…..
Σκέφτομαι κάποια στιγμή να έρθω να δω την υπέροχη χρυσή σφυρήλατη προτομή μου και να επισκεφθώ την πόλη της Πλωτίνης, μια πόλη όντως πλωτή, καθώς αποτελεί μεγάλο σταθμό για το παραποτάμιο εμπόριο του Έβρου. Του Έβρου είπα, και θυμήθηκα εκείνο το υπέροχο ψηφιδωτό που αναπαριστά το νεαρό θρακιώτη πρίγκιπα, το γιό του βασιλιά Κάσσανδρου και της Κροτωνίτης, τον οποίο ερωτεύτηκε η μητριά του η Δαμασίππη. Ο νεαρός όμως είχε τσίπα και αντιστάθηκε στις ερωτικές της ορέξεις, κι εκείνη αναίσχυντη όπως ήταν τον συκοφάντησε στον Κάσσανδρο. Ο νεαρός Έβρος συγκλονισμένος, για να γλιτώσει τον ατιμωτικό θάνατο από τα χέρια του πατέρα του, έπεσε στον ποταμό Ρόμβο και πνίγηκε. Από τότε ο νεαρός πρίγκηπας Έβρος έγινε θεός, και το ποτάμι πήρε τ’ όνομά του.
Και πόσα άλλα ψηφιδωτά σας αφήσαμε, και προσέξτε, δεν επιλέξαμε θέματα από τη ρωμαϊκή μυθολογία αλλά από την δική σας την ελληνική. Άλλωστε είναι γνωστή η φράση του Οράτιου : «Graecia capta ferum victorem cepit et artis intulit agresti Latio» (Η κατακτημένη Ελλάδα κατέκτησε τον νικητή και εισήγαγε τις τέχνες στο αγροίκο Λάτιο). Γι’ αυτό αν κάποτε καταφέρετε να κάνετε την πόλη της Πλωτίνης, ω Πλωτεινοπολείτες, επισκέψιμη θα δείτε το νεαρό Έβρο και την Πόλη, τους άθλους του Ηρακλή, την Λήδα και τον Δία/κύκνο, και πόσα άλλα ψηφιδωτά με γεωμετρικά, ζωικά και φυτικά μοτίβα.
Απ’ ότι έμαθα η κα Παναγιώτα Ασημακοπούλου – Ατζακά, ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ και κορυφαία αρχαιολόγος στον τομέα των ψηφιδωτών, με πλούσιο συγγραφικό έργο, ήρθε στην πόλη σας τον Απρίλιο του 2019 και σας μίλησε για τα ψηφιδωτά, ξέρετε τι είπε ; Εγώ θα σας το πω ; Άντε να σας κάνω αυτή την χάρη, είπε λοιπόν : «Τα πολύ σημαντικά ψηφιδωτά που ήρθαν στο φως στην αρχαία Πλωτινόπολη και έδωσαν την αφορμή για την σημερινή εκδήλωση, αποτελούν ένα πραγματικό θησαυρό για την πόλη σας, η υποδειγματική ανασκαφή του Ματθαίου Κουτσουμανή, ελπίζω να αποτελέσει το έναυσμα για να ευαισθητοποιηθούν όλοι οι αρμόδιοι φορείς, αλλά και η τοπική διοίκηση και η τοπική κοινωνία, ώστε να δοθεί συνέχεια στην έρευνα της περιοχής, και να αποκαλυφθούν και άλλοι θησαυροί που ασφαλώς κρύβονται στη γη της. Θα ήθελα τέλος να επισημάνω ότι στον τόπο της ανασκαφής υπάρχει ένα υψίστης σημασίας πλεονέκτημα, πρόκειται για χώρο ακατοίκητο, διατίθεται δηλαδή μία ελεύθερη εκτεταμένη περιοχή, που εάν ανασκαφεί μελλοντικά και αν συντηρηθούν και αναδειχθούν τα ευρήματά της, μπορεί να διαμορφωθεί σε ένα θαυμάσιο αρχαιολογικό πάρκο».
Μαζί της βέβαια ήταν και ο αρχαιολόγος κος Ματθαίος Κουτσουμανής, ο οποίος δούλεψε πολλά χρόνια στην Πλωτινόπολη και παρουσίασε ένα σημαντικότατο ανασκαφικό έργο, αυτός λοιπόν μίλησε για την υδραυλική αρχιτεκτονική της Πλωτινόπολης. Θα αναρωτηθεί κάποιος, είναι τόσο σημαντική η υδραυλική αρχιτεκτονική της Πλωτινόπολης ; Ούτε αυτό το ξέρετε ; Αρχίζω να εκνευρίζομαι, καθώς ενώ είμαι παραπονούμενος από εσάς, μου ζητάτε και να σας ενημερώσω από πάνω, τέλος πάντων : Ο κος Κουτσουμανής λοιπόν, αναφέρθηκε στην υδραυλική αρχιτεκτονική της Πλωτινόπολης, παρουσιάζοντας σημαντικές ανακαλύψεις, που αφορούν συστήματα ύδρευσης, αποχέτευσης, υπόκαυστο λουτρού και ιδιαιτέρως στο σημαντικότατο δείγμα υδραυλικής, το πηγάδι και τον θάλαμο, τα οποία βρίσκονται στον αύλειο χώρο πολυτελούς οικοδομικού συγκροτήματος και αποτελούν μοναδικό υπόδειγμα παγκοσμίως, έτσι όπως έχουν διασωθεί. Επίσης ο κος Κουτσουμανής έκλεισε την ομιλία του, λέγοντας ότι : «Η συνέχιση της ανασκαφικής έρευνας μπορεί να λύσει όλες τις απορίες που υπάρχουν, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και να μας οδηγήσει σε εγκυρότερη ερμηνεία και σε ασφαλέστερα συμπεράσματα, και ίσως εξακριβωθούν και άλλες παράμετροι που αφορούν στην υδραυλική τεχνολογία της Πλωτινόπολης».
Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι ο κος Κουτσουμανής δεν ήρθε στην πόλη σας μόνο μία φορά, αλλά πολλές και σε μία από αυτές ήρθε μαζί με έναν μαθηματικό από την Κομοτηνή τον κο Θανάση Λιπορδέζη. Και τι δουλειά έχει ο μαθηματικός με την Πλωτινόπολη ; Είπαμε, ω Πλωτεινοπολείτες, η πόλη σας είναι αυτοκρατορική, οπότε τα ψηφιδωτά, αλλά και τα υπόλοιπα έργα τα δούλεψαν υψηλού επιπέδου τεχνίτες, τόσο υψηλού που πολλά από τα ψηφιδωτά σας δημιουργήθηκαν με βάση γεωμετρικά θεωρήματα και κατά συνέπεια ανήκουν στον κλάδο των εθνομαθηματικών !!! Αυτά ήρθε να σας πει ο κος Λιπορδέζης, όπου μεταξύ άλλων τόνισε και τα εξής : «έχω επισκεφθεί δεκάδες αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα μοτίβα της Πλωτινόπολης με έχουν συγκλονίσει. Περιλαμβάνουν μηνίσκους του Ιπποκράτη, εμβαδά κυκλικών τομέων, ρόμβους, κανονικά εξάγωνα, μοτίβα που κατασκευάζονται με διαβήτη και κανόνα». Άρα, λέω εγώ ως Αυτοκράτορας και κυβερνήτης που είμαι, δεν θα μπορούσε ο Δήμος σας, ω Πλωτεινοπολείτες, να καταστεί ένα κέντρο έρευνας των εθνομαθηματικών ;
Και για να επανέλθω και στα δικά μου, αν έρθω στο Δήμο σας, ω Πλωτεινοπολείτες, θα μπορέσω να δω την προτομή μου ; Αφήστε το, ρητορικό είναι το ερώτημα…, δεν μπορείτε να κρυφτείτε από έναν Αυτοκράτορα. Ξέρω ότι δεν είναι εκεί. Που βρίσκεται λοιπόν η χρυσή σφυρήλατη προτομή μου, που σας την άφησα αυτοκρατορική κληρονομιά ;
Γνωρίζετε ότι η προτομή μου, αποτελεί ένα από τα καλύτερα διατηρημένα ευρήματα του είδους, μαζί με την προτομή ενός άλλου προκατόχου μου αυτοκράτορα του Μάρκου Αυρήλιου, που ανακαλύφθηκε στην Ελβετία και κοσμεί το Ρωμαϊκό Μουσείο Αβάνς ; Ακούστε και αυτό, ω Πλωτεινοπολείτες, τις χρυσές προτομές Ρωμαίων αυτοκρατόρων σε Ελλάδα και Ελβετία επιχείρησε να συνδέσει από το 2001 με την έρευνά της η Ελβετίδα αρχαιολόγος Ανν Ντεπουρί Γκιζέλ, πρώην διευθύντρια του Ρωμαϊκού Μουσείου στο Αβάνς της Ελβετίας. Στις σελίδες του επίσημου οδηγού για το Ρωμαϊκό Μουσείο Αβάνς της Ελβετίας παρουσιάζονται φωτογραφίες και στοιχεία για τη χρυσή προτομή του Σεπτιμίου Σεβήρου της Πλωτινόπολης του Διδυμοτείχου. Τα ξέρατε αυτά ; Δεν θα μπορούσε να υπάρχει μία επιστημονική συνεργασία μεταξύ των δύο μουσείων, του δικού σας και του Αβάνς ; Με την προϋπόθεση βέβαια, η προτομή μου να επιστρέψει εκεί όπου την έχω κληροδοτήσει.
Το Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου.
Και άντε μέχρι πριν από λίγα χρόνια δεν είχατε μουσείο για να εκτεθεί η προτομή μου, τώρα που έχετε και μάλιστα υπάρχει και ειδική προθήκη για να τοποθετηθεί, τί κάνετε ; τι περιμένετε ; να γίνουν τα εγκαίνια του μουσείου ; τι σοβαρά τώρα δεν έγιναν ακόμη τα εγκαίνια του Βυζαντινού Μουσείου Διδυμοτείχου, το οποίο είναι έτοιμο για πάνω από 10 χρόνια ; Και γιατί Βυζαντινό μουσείο παρακαλώ ; Εμείς οι Ρωμαίοι που αφήσαμε ανεξίτηλα τα ίχνη μας στην περιοχή σας, ω Πλωτεινοπολείτες, ποιος θα τα αναδείξει ; Η Κομοτηνή, όπου βρίσκεται η προτομή μου στο Αρχαιολογικό της Μουσείο (βλέπετε το γνωρίζω και αυτό), ή η Αλεξανδρούπολη ; Γι’ αυτό έγιναν τόσο γρήγορα όλες οι ενέργειες και κατασκευάστηκε μέχρι και Αρχαιολογικό Μουσείο, που; στο Δέντρο του παππού (Δεδέ Αγάτς) ; Και έγιναν και τα εγκαίνια του μουσείου, ενώ του δικού σας, ω Πλωτεινοπολείτες, ακόμη εκκρεμούν…και απ’ ότι είπε η υπουργός πολιτισμού, η οποία επισκέφτηκε προσφάτως την πόλη σας, δεν χρειάζεται και να γίνουν, αφού το μουσείο λέει λειτουργεί εδώ και χρόνια.. λειτουργεί δηλαδή απρόσκοπτα ; όχι βέβαια καθώς δεν προσλήφθηκε ο απαιτούμενος αριθμός υπαλλήλων, ώστε να έχει μία εύρυθμη λειτουργία, όπως προφανώς θα έχει το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αλεξανδρούπολης. Επίσης, ω Πλωτεινοπολείτες, ξεχάσατε τι είπε η προκάτοχος της σημερινής υπουργού, όταν επισκέφθηκε την πόλη σας το 2017 λόγω της καταστροφής του τεμένους Βαγιαζήτ. Το ξεχάσατε ; Σε τοποθέτηση των αρχηγών των παρατάξεων του Δημοτικού σας Συμβουλίου, περί των πολλών εκθεμάτων που ανήκουν στην Πλωτινόπολη, και δεν έχουν συμπεριληφθεί στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου, η υπουργός ανακοίνωσε ότι θα πρέπει να γίνει νέα μουσειολογική μελέτη και να συμπεριληφθούν. Τα ξέρετε όλα αυτά ή μήπως σας έπιασαν κορόιδα, καθώς δεν άκουσα καμία αντίδραση, και όπως λέει μία Ρωμαϊκή παροιμία «Qui tacet consentit» (ο σιωπών συναινεί).
Αυτό είναι το παράπονό μου, ω Πλωτεινοπολείτες, ότι με έχετε ξεχασμένο και δεν γνωρίζετε την αξία μου, καθώς και την αξία της πλούσιας κληρονομιάς που σας αφήσαμε !!! Η προθήκη μου στο Βυζαντινό Μουσείο της πόλης σας παραμένει κενή για πάνω από μία δεκαετία, και η αυτοκρατορική Πλωτινόπολη κλειστή και περιφραγμένη για πάνω από έξι δεκαετίες. Θα πρέπει να πιέσετε καταστάσεις έτσι ώστε να μεταφερθώ από την Κομοτηνή και να τοποθετηθώ στην προθήκη που μου ετοίμασαν στο δικό σας μουσείο, και προσοχή όχι αντίγραφό μου, αλλά εγώ το πρωτότυπο, όπως βρέθηκα επάνω στο χώρο της Πλωτινόπολης. Εδώ που τα λέμε είναι ειρωνικό, να αναφέρονται όλοι στην επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, και εντός της Ελλάδας να γίνονται ανάλογες αδικίες μεταξύ των πόλεων, και βεβαίως όπως έγραψε ο Θουκυδίδης, επικρατεί πάντα ο ανόσιος νόμος του ισχυρού.
Κάποια στιγμή πρέπει να μάθετε την ιστορία σας, για να είστε σε θέση να διεκδικήσετε ότι σας αναλογεί από την πλούσια πολιτιστική σας κληρονομιά. Έτσι λοιπόν πρέπει να διεκδικήσετε και εμένα τον Αυτοκράτορα Σεπτίμιο Σεβήρο, για να επιστρέψω στον τόπο μου, και να τοποθετηθώ στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου, αν και θα έπρεπε το μουσείο σας, ω Πλωτεινοπολείτες, αυτονόητα να είναι Αρχαιολογικό, και να εκτίθενται εκεί μέσα όλα τα αρχαιολογικά σας ευρήματα, τα οποία χρονολογούνται από το 5.000 π.Χ. !!! Τι και αυτό δεν το ξέρατε ; Μάθετέ το λοιπόν, η ιστορική σας πορεία με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα φτάνει σε βάθος τα 7.000 χρόνια !!!
Θα πρέπει να αντιληφθείτε κάποια στιγμή, ότι ο τόπος σας είναι εξόχως ευεργετημένος πολιτιστικά, αφού υπάρχουν : νεολιθικά ευρήματα, αρχαία Θρακικά, κλασικής εποχής, Ρωμαϊκά, Νέορωμαϊκα/Βυζαντινά, μέχρι και οι Οθωμανοί σας άφησαν υπέροχα μνημεία.
Οργανωθείτε και μάθετε την ιστορία σας, η Γνώση είναι δύναμη και αν την κατέχεις μπορείς να φτάσεις και στη Δράση. Και για να θυμηθώ ακόμη μία ρωμαϊκή φράση : «Res, non verba» (Έργα, όχι λόγια). Πάψτε να αερολογείτε όπως κάνουν πολλές φορές οι συγκλητικοί στη Ρώμη, και ξεκινήστε έναν αγώνα για να διεκδικήσετε την πολιτιστική σας κληρονομιά, το οφείλετε σε εμάς που την κληροδοτήσαμε, σε εσάς που ζείτε εδώ και στα παιδιά σας που θα θέλατε να παραμείνουν στο Δήμο σας ως νέοι Πλωτεινοπολείτες.
Στην ιστοσελίδα https://kastropolites.com/ θα βρείτε τα παρακάτω σχετικά άρθρα καθώς και πολλά άλλα ενδιαφέροντα κείμενα.
-
-
Πλωτινόπολη
-
-
Η χρυσή σφυρήλατη προτομή του Σεπτιμίου Σεβήρου.
-
-
-
-
-
-
Πλωτινόπολη
-
-
ψηφιδωτά από την Πλωτινόπολη.
-
-
ψηφιδωτά από την Πλωτινόπολη.
-
-
ψηφιδωτά από την Πλωτινόπολη.
-
-
ψηφιδωτά από την Πλωτινόπολη.
-
-
-
ψηφιδωτά από την Πλωτινόπολη.
-
-
-
Το Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου.