ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ 1923. ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΠΟΡΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
Μία απόφαση του Δήμου Διδυμοτείχου πριν από έναν αιώνα (του 1923), μας φέρνει στο νου τις τεράστιες ανάγκες και δυσκολίες που αντιμετώπισαν τόσο οι πρόσφυγες που έφτασαν στην δυτική όχθη του Έβρου από την Ανατολική Θράκη, όσο και οι τοπικές αρχές που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν καταστάσεις πρωτόγνωρες.
Έρευνα/κείμενο: Ευάγγελος Σ. Σοβαράς (Καστροπολίτης)
Στην περιοχή του Διδυμοτείχου μετακινήθηκαν και εγκαταστάθηκαν οικογένειες προσφύγων, κυρίως προερχόμενες από την έναντι του Έβρου περιοχή της πόλης και των χωριών της Μακράς Γέφυρας. Οικισμών που κατά καιρούς ανήκαν διοικητικά στον Καζά του Διδυμοτείχου, παρότι βρισκόταν στην ανατολική όχθη του Έβρου, όταν αυτός δεν αποτελούσε σύνορο μεταξύ των κρατών. Είναι γνωστά ως “Πέρα χωριά” και οι κάτοικοί τους συχνά αποκαλούνταν “Περατνοί” ή “Περατνιώτοι”.
Επίσης, σε μικρότερο ποσοστό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τις Σαράντα Εκκλησίες και την Αδριανούπολη, οι οποίοι τοποθετήθηκαν κυρίως στην περιοχή της Νέας Ορεστιάδας και ορισμένοι σε άλλες περιοχές της χώρας.
Η απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής Δήμου Διδυμότειχου του Φεβρουαρίου του έτους 1923 – λίγους μήνες από τον Οκτώβριο του 1922 και την εγκατάλειψη της Ανατολικής Θράκης από το Ελληνικό της στοιχείο – φανερώνει τις ενέργειες που συνεχιζόταν για την εξυπηρέτηση και περίθαλψη των νεοαφιχθέντων ξεριζωμένων Ελλήνων στη παλαιά Καστροπολιτεία της Θράκης, που για αυτούς αποτελούσε “νέα πατρίδα”.
Το έγγραφο που δημοσιεύθηκε από τη σελίδα που διατηρούν τα Γενικά Αρχεία του Κράτους – Τμήμα ΓΑΚ Έβρου, αναφέρει τα εξής:
______________________________________________________________
Απόφασις αριθ’ 54.-
Δημαρχιακής Επιτροπής Δήμου Διδυμότειχου τη 6-2-1923.-
π ε ρ ί
αποδόσεως του λογαριασμού της υπό του κ. Δημάρχου γενομένης
δαπάνης δραχ. 2000, προς περίθαλψιν απόρων προσφύγων.-
Η Δημαρχιακή Επιτροπή Δήμου Διδυμοτείχου συνελθούσα
εις συνεδρίαν εβ τω συνήθει τόπω των συνεδριάσεων υπό την προεδρείαν
του κ. Δημάρχου παρόντων και απάντων των μελών αυτής, σήμερον την 6ην
του μηνός Φεβρουαρίου του έτους 1923 ημέραν Δευτέραν και ώραν 4 μ.μ.
Α κ ο ύ σ α σ α
του κ. Προέδρου εκθέσαντος ότι, υπό του τέως δημάρχου κ. Δημητρίου
Ζαπάρτα δεόντως εξετελέσθη η ανατεθείσα αυτώ δια της υπ’ αριθ’ 43 εγ-
κεκριμένης αποφάσεως αυτής, δαπάνη δραχ. 2000 δια την περίθαλψιν προσ-
φύγων, και υποβάλλοντος κατάστασιν του λογαριασμού, μετά σχετικών α-
ποδείξεων πληρωμής ίνα μετά την δέουσαν εξέλεγξιν αυτών νομιμοποιήση
τον σχετικόν της δαπάνης λογαριασμόν.
Σ κ ε φ θ ε ί σ α
επειδή τα δαπανηθέντα, καλώς εδαπανήθηκαν τα δε προσαγόμενα δικαιολο-
γητικά στοιχεία αποχρώντως δικαιοογούσι ταύτα.
Αποφασίζει
Εγκρίνει τον λογαριασμόν της περί ης πρόκειται δαπάνης 2000 δραχ.
Δαπανηθέντων προς περίθαλψον προσφύγων, ως αποδίδεται ούτος υπό του
κ. Δημάρχου Δημητρίου Ζαπάρτα και νομιμοποιεί τούτον.-
Εγένετο απεφασίσθη και αναγνωσθείσα υπεγράφη δεόντως.=
Ο
Πρόεδρος
Π. Βλαχόπουλος
Η
Δημαρχιακή Επιτροπή
Γκαρ. Δεδεάν
Π. Βλαχόπουλος
Γ. Ασημακόπουλος
Ακριβές αντίγραφον
Ο Δήμαρχος
Π. Μαυρομμάτης
______________________________________________________________
Το παραπάνω κείμενο αντιγράφηκε διατηρώντας την αρχική παραγραφοποίηση και τυχόν άλλες ατέλειες, ώστε να αποδοθεί ακριβώς όπως γράφηκε πριν από έναν αιώνα.
Στην ουσία το έγγραφο μας πληροφορεί για την οριστική έγκριση δαπάνης ύψους 2.000 δραχμών για την περίθαλψη απόρων προσφύγων από τον Δήμο Διδυμοτείχου. Η απόφαση λήφθηκε επί Δημάρχου Π. Μαυρομάτη, ενώ η δαπάνη είχε πραγματοποιηθεί επί του προηγούμενου Δημάρχου Δ. Ζαπάρτα.
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τα Γενικά Αρχεία του Κράτους – Τμήμα ΓΑΚ Έβρου, που με τη δημοσίευση του υπόψη εγγράφου, έφεραν στην επιφάνεια γεγονότα και πρόσωπα του τόπου μας, όπως επίσης μας έδωσαν την ευκαιρία της ιστορικής έρευνας.
Διδυμότειχο, Ιούνιος 2023