Ο Δήμος Νότιας Κυνουρίας και το Αρχείο Τσακωνιάς στα πλαίσια των εθνικών – πολιτιστικών εκδηλώσεων “Σμιλεύοντας το Μέλλον” και της επετείου της Άλωσης της Κωνσταντινουπόλεως διοργάνωσαν εκδήλωση μνήμης το Σάββατο 27 Μαΐου στην αίθουσα Δημοτικής Βιβλιοθήκης Λεωνιδίου με θέμα: “Θράκη: Το παρόν και το μέλλον της”. Στην εκδήλωση ήταν προγραμματισμένο να μιλήσει ο κ. Νικόλαος Σοϊλεντάκης, επ. Προέδρος Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων και Διδάκτορας Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά λόγοι υγείας δεν του επέτρεψαν να μεταβεί στο Λεωνίδιο και έτσι η ομιλία του εκφωνήθηκε από την φιλόλογο κα Ελένη Πουτσελά. Την ομιλία προλόγισε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας κ. Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος. (πηγή άρθρου : http://www.leonidion.gr)
Ο ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
“Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΘΡΑΚΗ”
Ημέρες μνήμης είναι οι τελευταίες ημέρες του Μαΐου. Είναι οι ημέρες που ο Ελληνισμός έζησε την τραγωδία της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως από βάρβαρο κατακτητή. Έτσι ολοκληρώθηκε ο κύκλος της ρωμαίικης αυτοκρατορίας, που για πάνω από 1100 χρόνια φώτιζε με τον πολιτισμό της την οικουμένη και ταυτόχρονα τον προστάτευε από τις βαρβαρικές ορδές.
Απότοκο της τραγωδίας της αλώσεως και της πάνω από 400 χρόνια δουλείας ήταν να επιτελεσθεί το θαύμα της επιβιώσεως και της ανάπτυξης του Νέου Ελληνισμού, συνέχεια του οποίου είναι η γενιά μας. Ο Θανάσης Πετσάλης – Διομήδης γράφει σχετικά στο προλογικό του σημείωμα, στο εξαίρετο ιστορικό μυθιστόρημά του «Οι Μαυρόλυκοι»:
«Ακαταμέτρητα, χιλιάδες – μυριάδες – ιερά των Ελλήνων κόκαλα στρώθηκαν και λίπαναν το φτωχό ελληνικό χώμα, για να βαστηχτεί στη ζωή Ζωή Ελληνική, Φυλή Ελληνική. Ελληνισμός. Κι’ από τ’ άσαρκο, το σκελεθρωμένο σώμα, από ετούτα τα κόκαλα φύτρωσε, βγήκε, άνθισε ο Καινούργιος Ελληνισμός, ο δικός μας Ελληνισμός, που έφτιασε το 21, το 12 και το 40. Στ’ αλήθεια, κατεβήκαμε ως το τελευταίο σκαλί, για ν’ αρχίσουμε το βαρύ, το κοπιαστικό ξανανέβασμα. Γιατί το θαύμα δε γίνηκε ωσάν τα θαύματα: μονοστιγμή. Ορίμασε λίγο – λίγο, δούλεψε δειλά – δειλά, κουφά σα φλόγα μες τη χόβολη, κομματιασμένη δύναμη, πολύν καιρό, πολλά, πολλά τραγικά χρόνια, μες στο σκοτάδι, στο διωγμό, στη φοβέρα στη φτώχεια και στην τύφλα της αγραμματοσύνης. Και λίγο – λίγο πάλι μα όχι πια δειλά, όχι κούφια … ο Ελληνισμός ξέσπασε και νίκησε και φωτίζει».
Στο επιτελεσθέν θαύμα της επιβίωσης και της ανάπτυξης εκ της τέφρας του Νέου Ελληνισμού σπουδαία θέση κατέχει ο Θρακικός Ελληνισμός. Το μεγαλούργημα του είναι αξιοθαύμαστο, γιατί ήταν δυσκολότερο από των άλλων περιοχών του Ελληνισμού, αφού ήταν δίπλα στο κέντρο και άμεσα οι Οθωμανοί αντιδρούσαν. Γι’ αυτό ο φόρος αίματος και θυσιών που πλήρωσε από το 1361, όταν υποδουλώθηκε, έως το 1920 που απελευθερώθηκε ήταν βαρύτατος. Λεηλασίες, δηώσεις και σφαγές στις περιοχές Αδριανούπολης, Σωζοπόλεως, Διδυμοτείχου, Σαμοθράκης, Σηλυβρίας, Ραιδεστού, Καλλίπολης, Μυριόφυτου. Εκατόμβη ολόκληρη κληρικών Νεομαρτύρων, με πρώτο τον Πατριάρχη Κύριλλο Στ΄, που απαγχονίστηκε στην Αδριανούπολη, και σειρά μεγάλη λαϊκών, που τους ακολούθησαν στο μαρτύριο.
Οι Θρακιώτες είχαν συμμετοχή και στους εκτός της Θράκης διεξαχθέντες αγώνες για την απελευθέρωση της Πατρίδας και συνέβαλαν στην πνευματική άνθηση του Έθνους. Μεταξύ των άλλων, από τη Θράκη κατάγονταν ο Άγιος Νεκτάριος ο Κεφαλάς, οι Αρχιεπίσκοποι Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και Χριστόδουλος Παρασκευαΐδης, ο συγγραφέας Γεώργιος Βιζυηνός, και ο ονομαστός μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή.
Σήμερα η ελευθερία της Θράκης υπονομεύεται εσωτερικά και απειλείται εξωτερικά. Σήμερα, για να ζει ασφαλής και ευημερών στις πατρογονικές εστίες του και να μην υποστούμε μια νέα άλωση ο Θρακικός Ελληνισμός χρειάζεται να του ανταποδοθούν λίγα από αυτά που μας προσέφερε και μας προσφέρει.-
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΟΪΛΕΝΤΑΚΗ, ΕΠ. ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΦΕΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
“Η ΘΡΑΚΗ ΣΗΜΕΡΑ”
Ι. Ἡ ἀνθρωπογεωγραφία.
Ἡ Θράκη ὡς γεωγραφικός ὅρος περιλαμβάνει τή σημερινή νότια Βουλγαρία δηλαδή τήν ἄλλοτε Ἀνατολική Ρουμελία, τήν Ἀνατολική (Τουρκική) Θράκη πού κάθε μία ἔχει ἔκταση μιάμισυ φορά τήν Πελοπόννησο καί τήν Ἑλληνική Θράκη μέ ἔκταση περίπου ὅσο ἡ Κρήτη πού μοιάζει σάν περισπωμένη καί ὁρίζεται ἀπό τόν Ἕβρο καί τόν ὀφιοειδή Νέστο δυό ποτάμια πού καθιστοῦν εὔφορη τή λιπαρή θρακική γῆ.
Ὁλη ἡ Θρἀκη κατακτήθηκε ἀπό τούς Τούρκους σταδιακά, ἀρχῆς γενομένης ἑκατό χρόνια πρίν ἀπό τήν Ἅλωση, δηλαδή τό 1354, ὅταν στόν ἐνδοδυναστικό πόλεμο, πού εἶχε ξεσπάσει γιά τήν ἐξουσία, ὁ Καντακουζηνός ἐκάλεσε 20.000 Τούρκους γιά νά καταλάβει τή Θεσσαλονίκη. Ὅμως οἱ Τοῦρκοι, καταλαμβάνουν γιά λογαριασμό τους τήν Καλλίπολη στίς 2 Μαρτίου τοῦ 1354, τῆς ὁποίας τά τείχη εἶχαν πέσει ἀπό σεισμό. Ἡ ἡμερομηνία αὐτή θεωρεῖται ἀφετηρία τῆς τουρκικῆς ἐγκαταστάσεως στήν Εὐρώπη. Ἀπό ἐκεῖ, ἄρχισαν νά ἑδραιώνονται καθημερινά καί νά ἐπεκτείνουν τήν κυριαρχία τους στή Θρᾴκη, χάρι στίς πολεμικές ἐπιχειρήσεις δύο στρατηγῶν, ἐκ τῶν ὁποίων ὁ ἕνας ἦταν ὁ ἐξωμότης ἕλληνας Γαζῆ-Ἐβρενός.
Οἱ Τοῦρκοι μέσα σέ τριανταπέντε χρόνια κατέλαβαν ὅλη τή Δυτική Θρᾴκη καί τή Μακεδονία.
Ὁ αὐτοκράτορας Ἰωάννης Η’, γιά νά ἀντιμετωπίσει τόν τουρκικό κλειό, πού περιέσφυγγε τήν Πόλη, ζήτησε τήν ὑποστήριξη τῆς Δύσεως, ὑποτασσόμενος στόν Πάπα, τό 1439, μέ τή Σύνοδος Φερράρα-Φλωρεντίας). Ἔτσι, τό 1444 ὁ πάπας κήρυξε Σταυροφορία. Οἱ δυνάμεις Οὔγγρων, Πολωνῶν καί Βλάχων στή Βάρνα τῆς Βουλγαρίας ἡττήθησαν ἀπό τούς Τούρκους. Ἐκτοτε όλη η Θράκη ήταν στἠ διάθεση των Τούρκων, με ἐξαίρεση τίς πόλεις τῆς Ἀγχιάλου (Πομόριε Βουλγαρίας) καί τῆς Μεσημβρίας (Νέσεβιρ) στον Εὔξεινο Πόντο και τῆς Σηλυβρίας καί τῶν Ἐπιβατῶν στην Προποντίδα.
Στίς 29 Μαῒου 1453 μετά ἀπό 57 ἡμέρες συνεχοῦς πολιορκίας ὁ Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος ἔπεσε μαχόμενος ὡς ἕνας τῶν στρατιωτῶν στήν πύλη τοῦ Ρωμανοῦ . Τότε ἀκούστηκε ἀκούστηκε τό «Ἑάλω ἡ Πόλις».
Τήν ἴδια στιγμή ἀπάντησε ὁ ἀντίλαλος τῆς λαϊκῆς μούσας “Πάλι μέ χρόνους μέ καιρούς πάλι δικά μας θἆναι”. Ἦταν ἡ Μεγάλη Ἰδέα πού θά θέρμαινε τό Γένος.
Αὐτή τή Μεγάλη Ἰδέα θελήσαμε νά πραγματοποιήσουμε τό 1912 μέ τούς Βαλκανικούς πολέμους.
Μέ τή λήξη τοῦ Α΄ Βαλκανικοῦ πολέμου, ἡ Τουρκία μέ τήν Προκαταρκτική Συνθήκη τοῦ Λονδίνου παραιτήθηκε ὅλων τῶν εὐρωπαϊκῶν ἐδαφῶν της πού βρίσκονταν δυτικά τῆς γραμμῆς Αἴνου-Μηδείας ὑπέρ τῶν Συμμάχων. Ἡ Ἑλληνική Θράκη περιῆλθε στή Βουλγαρία μέ τή Συνθήκη τοῦ Βουκουρεστίου (1913), στήν ὁποία δέν συνεβλήθη ἡ Τουρκία . Ἡ Τουρκία συνῆψε μέ τήν Βουλγαρία Συνθήκη τό 1914 μέ τήν ὁποία ἀναγνωρίσθηκε ἡ Βουλγαρική κατοχή τῆς Δυτικῆς Θράκης καί ἐπεστράφησαν στήν Τουρκία ὁλόκληρη ἡ Ἀνατολική Θράκη καί ἀπό τή Δυτική οἱ καζάδες Διδυμοτείχου καί Κάραγατς (Ὀρεστιάδα). Ἐπακολούθησε ἡ Τουρκοβουλγαρική Σύμβαση το 1915, διά τῆς ὁποίας ἡ Τουρκία σύμμαχος τῆς Γερμανίας ἐξεχώρησε στή Βουλγαρία τό ἐπί τῆς δεξιᾶς ὄχθης τοῦ Ἕβρου ποταμοῦ μικρό τριγωνικό τμῆμα Διδυμοτείχου Κάραγατς. Ἡ παραχώρηση πρός τή Βουλγαρία ἔγινε κατόπιν πιέσεως τῆς Γερμανίας προκειμένου νά ἐξασφαλισθεῖ ἡ ἔξοδος τῆς Βουλγαρίας στόν πόλεμο στό πλευρό τῆς Γερμανίας.
Μέ τή λήξη τοῦ Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ἡ Θράκη περιῆλθε ἀπό τή Βουλγαρία στήν Ἑλλάδα, μέ τή Συνθήκη τοῦ Νεϊγύ τό 1919.
Ἡ Τουρκία δέν ἀνέχθηκε τήν ἀπώλεια τῶν Εὐρωπαϊκῶν ἐδαφῶν. Μετά τή Μικρασιατική καταστροφή, στή Λωζάννη τό 1923, ὁ ἐκπρόσωπος τῆς Τουρκίας (Ἱσμέτ πασάς Ἰνονού) ζήτησε τήν ἐπάνοδο στά σύνορα τοῦ 1913 καί δημοψήφισμα γιά τή Δυτική Θράκη. Ἐπιπλέον ζήτησε τή Σαμοθράκη πρός ἐξασφάλιση τῶν Στενῶν τοῦ Ἑλλησπόντου.
Ὁ ἀντιπρόσωπος τῆς ἡττημένης Ἑλλάδος Ἐλευ. Βενιζέλος προέβαλε ὅτι οἱ Τοῦρκοι παραιτήθηκαν ἀπό τή Δυτική Θράκη μέ τίς Συνθῆκες τοῦ Λονδίνου καί Βουκουρεστίου, ὅτι κατά τόν Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο παραχώρησαν τίς περιοχές Διδυμοτείχου καί Κάραγατς στή Βουλγαρία «ἐξ ἰδίας πρωτοβουλίας κατόπιν διαπραγματεύσεων καί ὄχι ὑπό τήν πίεση στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων, εἴτε μιᾶς ἥττας στό πεδίο τοῦ πολέμου». Ὡς πρός τό δημοψήφισμα ἀντέτεινε ὅτι ἡ ἀναλογία Τούρκων καί Ἑλλήνων εἶναι ἕνα πρός δύο . Ὁ Ἰνονού ἐπέμεινε καί προέβαλε ὅτι ἡ Δυτική Θράκη ἦταν ἀπαραίτητη γιά τή στρατιωτική ἀσφάλεια τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης. Ὁ Βενιζέλος ἰσχυρίσθηκε ὅτι ἦταν ἀστήρικτο τό αἴτημα διότι, μέ τήν ἴδια λογική θά ἔπρεπε νά δοθεῖ στήν Τουρκία ἡ Ἀνατολική Μακεδονία γιά νά ἐξασφαλισθεῖ ἡ Δυτική Θράκη καί στή συνέχεια ἡ Κεντρική Μακεδονία γιά ἐξασφάλιση τῆς Ἀνατολικῆς ὥσπου νά φθάσουμε στή θάλασσα. Καί κατέληξε : «Ἡ Ἑλλάς ἐπλήρωσε ἤδη γιά τά λάθη της καί δέν εἶναι δυνατόν νά τῆς ζητηθεῖ τίποτε περισσότερο».
Ὁ Ἰνονού ἀκολουθοῦσε τή διακήρυξη τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβολαίου τοῦ Κεμάλ τό 1920 : «Σκοπός μας εἶναι ἡ Δυτική Θράκη νά παραμείνει σέ τουρκικά χέρια ὡς ἑνιαῖο σύνολο καί σέ κατάλληλο χρόνο καί εὐκαιρία νά ἑνωθεῖ μέ τήν Μητέρα πατρίδα. Ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά δεχθοῦμε τήν ἀπαλλοτρίωση τοῦ Τουρκικοῦ αὐτοῦ τμήματος. Οἱ ἀδελφοί μας τῆς Δυτικῆς Θράκης σέ πρῶτο βῆμα πρέπει νά ἀγωνισθοῦν γιά νά κερδίσουν τήν ἀνεξαρτησία καί τήν αὐτονομία τῆς Δυτικῆς Θράκης». Διακήρυξη πού ἀπροκάλυπτα ἀκολουθεῖ καί σήμερα ἡ Τουρκία. Πρόσφατες (Καθημερινή 23 Νοεμβρίου 2016 σλ. 3) εἶναι οἱ δηλώσεις τοῦ προέδρου Ταγίπ Ἐρντογάν: «Οἱ κανόνες πού ἔθεσαν οἱ νικήτριες δυνάμεις τοῦ Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου δέν ἔδιναν στήν Τουρκία τό δικαίωμα ἐπιβίωσης. Μέ τή Συνθήκη τῶν Σεβρῶν ἡ Τουρκία διαμελιζόταν σέ 7-8 κομμάτια. Ἡ Τουρκία δέν ἀποδέχθηκε αὐτή τή διχοτόμηση καί σχημάτισε τά σημερινά σύνορα. Ἡ συζήτηση γιά τή Συνθήκη τῆς Λωζάννης ξεκινᾷ ἀπό αὐτό τό σημεῖο. Φυσικά ἀντιμετωπίζουμε μέ εὐχαρίστηση ὅ,τι κερδίσαμε στή Συνθήκη τῆς Λωζάννης. Ὅμως ἡ Λωζάννη δέν εἶναι μία συνθήκη πού δέν μπορεῖ νά συζητηθεῖ. Δέν εἶναι ἑνα ἱερό κείμενο. Καί φυσικά θά τή συζητήσουμε. Θά ἐργαστοῦμε γιά νά ἐξασφαλίσουμε κάτι καλύτερο. Ἀκόμη ἐπιχειροῦν νά μᾶς ἐγκλωβίσουν στή Λωζάννη. Νά μᾶς συγχωρέσουν. Ἔχω δικαίωμα λόγου. Θά καταβάλλουμε κάθε εἴδους προσπάθεια γιά νά ἐξασφαλίσουμε τούς στόχους τό 2023. Γνωρίζουμε ὅτι θά πατήσουμε τό πόδι πολλῶν πλευρῶν. Θά ἀγγίξουμε πολλά συμφέροντα. Αὐτό θά τό πράξουμε μαζί σέ κάθε περίπτωση. Εἴμαστε ἀποφασισμένοι νά ὁδηγήσουμε τήν Τουρκία πιό πέρα».
Νά σημειωθεῖ ὅτι στή Λωζάννη ἡ Τουρκική ἀντιπροσωπεία ἀξίωσε νά καταχωρηθοῦν στό 24ο πρακτικό ἐπί λέξει τά ἑξῆς: «Ὁ Ἰσμέτ πασάς ἐδήλωσεν ἐπανειλημένως ὅτι ἡ Κυβέρνησις τῆς Μεγάλης Ἐθνικῆς Συνελεύσεως τῆς Τουρκίας οὐδεμίαν ἔχει βλέψιν ἐπί τῶν ἐδαφῶν τῆς παλαιᾶς Τουρκικῆς Αὐτοκρατορίας, τά ὁποῖα παρέμειναν ἐκτός τῶν συνόρων τῆς Τουρκίας. Τό σημερινόν Τουρκικόν κράτος συγκαταλέγεται μεταξύ τῶν κρατῶν ἐκείνων, τά ὁποῖα ἐπιθυμοῦν ὅλως ἰδιαιτέρως νά περιορίσουν τήν ἐξουσίαν των εἰς τό ἴδιον αὐτῶν ἔδαφος…». Στίς 30 Ἰανουαρίου 1923 ὑπογράφηκε ἡ Σύμβαση περί ὑποχρεωτικῆς ἀνταλλαγῆς τῶν πληθυσμῶν μεταξύ Ἑλλάδος καί Τουρκίας. Ἀπό τήν ἀνταλλαγή ἐξαιρέθηκαν κατόπιν τουρκικῆς ἐπιμονῆς, ὅπως ρητῶς ἀναφέρεται, οἱ Μουσουλμᾶνοι στό θρήσκευμα τῆς Δυτικῆς Θράκης ἀλλά Ἕλληνες ὑπήκοοι καί οἱ ἐγκατεστημένοι (etablis) στήν Κωνσταντινούπολη Ρωμιοί.
Ἀντίθετα, ἡ Σύμβαση τοῦ Νεϊγί προέβλεπε τήν ἑκούσια ἀμοιβαία μετανάστευση μεταξύ Ἑλλάδος καί Βουλγαρίας τῶν «φυλετικῶν, θρησκευτικῶν ἤ γλωσσικῶν» μειονοτήτων. Τό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς ὑπαγόρευε τήν ἐθνική, φυλετική καί γλωσσική ὁμοιογένεια τῶν κρατῶν. Ἡ προθεσμία ἑκουσίας μεταναστεύσεως παρατάθηκε μέχρι τό 1932. Ἡ Βουλγαρία ἐνθάρρυνε τήν ἐδῶ Βουλγαρική μειονότητα νά μή μεταναστευσει γιά εὐνόητους λόγους. Ἐν ὄψει τῶν προϋποθέσεων τῆς Συμβάσεως, ἡ Ἑλλάδα ὑποστηρίζει ἔκτοτε ὅτι ὅσοι βουλγαρόφωνοι παρέμειναν συγκροτοῦσαν γλωσσική καί ὄχι ἐθνική μειονότητα. Καί συνεπῶς τό ὅλο θέμα εἶναι ἐσωτερικό ζήτημα. Οἱ περισσότεροι βουλγαρόφωνοι ἦσαν ἔποικοι τοῦ 1913 κάτοικοι τοῦ νομοῦ Ροδόπης, (5.511 ἄτομα) καί οἱ λιγότεροι (543) τῆς Ξάνθης .
Σήμερα, ἡ τελευταία ἀπογραφή ἀπό τήν ὁποία ἔχουμε ἐθνολογικά στοιχεῖα εἶναι τό 1991. Ἔκτοτε λόγω «προσωπικῶν δεδομένων» δέν περιελήφθη σχετικό ἐρωτηματολόγιο. Κατά τήν ἀπογραφή τοῦ 1991 διαβιοῦν στόν νομό Ξάνθης 47.000 ὀρθόδοξοι καί 42.000 μουσουλμάνοι. Ἀπό τούς μουσουλμάνους 23.000 Πομάκοι, 9.000 Ἀθίγγανοι καί 10.000 Τουρκογενεῖς. Στό νομό Ροδόπης 42.000 ὀρθόδοξοι καί 62.000 μουσουλμάνοι, ἐκ τῶν ὁποίων 11.000 Πομάκοι, 9.000 ἀθίγγανοι καί 42.000 τουρκογενεῖς. Στό νομό Ἕβρου 142.000 ὀρθόδοξοι, 10.000 μουσουλμάνοι, ἐκ τῶν ὁποίων 2.000 πομάκοι, 2.000 τουρκογενεῖς καί 6.000 ἀθίγγανοι. Κατά τήν ἀπογραφή τοῦ 2001, στό νομό Ξάνθης ἐπί συνολικοῦ πληθυσμοῦ 101.045, (κατά τό Φάνη Μαλκίδη ), οἱ 24.000 Πομάκοι, 10.000 εἶναι Τουρκογενεῖς, καί 9.000 Ἀθίγγανοι. Σύνολο 43.000. Στό νομό Ροδόπης ἐπί 110.828 κατοίκων, οἱ 42.000 τουρκογενεῖς, 11.000 Πομάκοι καί 9.000 Ἀθίγγανοι. Σύνολο 62.000 καί στό νομό Ἕβρου ἐπί 149.354 κατοίκων, διαβιοῦν ἀπό 2.000 Τουρκογενεῖς, Πομάκοι καί Ἀθίγγανοι Σύνολο 6.000.
Σέ ὅλη τή Δυτική Θράκη, σέ ποσοστό τό σύνολο τῶν Τουρκογενῶν ἀνερχόταν στό 47,37%, τῶν Πομάκων σέ 31,58% καί τῶν Ἀθίγγανων σέ 21,05%. Ὁ άνωτέρω συσχετισμός μεταξύ χριστιανῶν καί μουσουλμάνων ἀπό τό 2011 ἔχει ἀνατραπεῖ, ὑπέρ τῶν μουσουλμάνων . Ἀπό τήν ἀπογραφή τοῦ 2011 ἔχουμε μόνο συνολικά στοιχεῖα.
Γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ δημογραφικοῦ προβλήματος οἱ μητροπόλεις τῆς Θράκης χορηγοῦσαν ἐπίδομα γιά τό τρίτο παιδί σέ 891 οἰκογένειες κατά τό τελευταῖο δίμηνο τοῦ 2011 . Ἡ χορηγεία διακόπηκε, λὀγῳ τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως. Εὐτυχῶς, τό Ἵδρυμα Σταύρος Νιάρχος ἀνέλαβε ἀλλά μόνο γιά τό ἔτος 2017 τήν ἐπαναχορήγηση τοῦ ἐπιδόματος.
ΙΙ. Οἱ Πομάκοι
Οἱ Πομάκοι εἶναι τό παλαιό θρακικό φύλλο, τῶν Ἀγριάνων καί εἶναι τρίγλωσσοι. Μιλοῦν τήν Πομακική, διδάσκονται τήν τουρκική καί συναλλάσσονται ἐν μέρει στήν ἑλληνική. Τό 2010 ὁ τότε πρωθυπουργός (Γεώργιος Παπανδρέου) ἐπισκεφθείς τό πομακοχώρι Δημάριο εἶπε ὅτι ἡ μητρική τους γλώσσα εἶναι ἡ τουρκική.
Οἱ Πομάκοι ἐξισλαμίσθηκαν ὁμαδικά ὅταν μητροπολίτης Φιλιππουπόλεως ἦταν ὁ Γαβριήλ (1636-1672). Μή ἀντέχοντας τήν τουρκική καταπίεση, οἱ πρόκριτοι τῶν Πομάκων παρουσιάστηκαν στίς ἀρχές τῆς Φιλιππουπόλεως καί γνωστοποίησαν τήν ἀπόφασή τους νά προσχωρήσουν στό Ἰσλάμ. Ὁ Τοῦρκος διοικητής φοβήθηκε τό σκάνδαλο καί γι’ αὐτό τούς παρέπεμψε στόν μητροπολίτη Φιλιππουπόλεως. Ὁ μητροπολίτης προσπάθησε νά τούς ἀποτρέψει, ἀλλά προσέκρουσε στήν ἀπόφασή τους γιά νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό τήν τουρκική καταπίεση καί νά ἐκδικηθοῦν τήν παλαιά βουλγαρική καταδυνάστευσή τους. Κατά τήν παράδοση τῶν Ἑλλήνων τῆς Φιλιππουπόλεως, ἡ περιτομή ἔγινε πανηγυρικά στό παλαιό τζαμί κοντά στό Διοικητήριο. Μέ τήν ἐπιστροφή τους στή Ροδόπη ἐξισλαμίσθηκαν καί οἱ ὁμόφυλοί τους.
Κατά τή βουλγαρική παράδοση, οἱ Τοῦρκοι ἀπείλησαν τούς Πομάκους λέγοντας: «Ἤ γίνεσαι μουσουλμᾶνος ἤ σοῦ παίρνω τό κεφάλι». Τό 1656, τουρκικές δυνάμεις εἰσέβαλαν στήν περιοχή τοῦ Τσέπνι. Ὁ πασᾶς διέταξε νά τοῦ φέρουν ὅλους τούς προκρίτους. Τούς κατηγόρησε, ὅτι ἀνθίσταντο καί ὅτι ἐπαναστατοῦν. Γι’ αὐτό, «εἶναι ἀνάγκη νά σᾶς σκοτώσω ἤ νά δεχθεῖτε τό Ἰσλάμ», τούς εἶπε. Οἱ γενίτσαροι περίμεναν ἕτοιμοι μέ τά γυμνά τους γιαταγάνια, νά τούς ἀποκεφαλίσουν. Κατόπιν αὐτοῦ, κατά τήν βουλγαρική παράδοση, ἐξισλαμίσθησαν . Στή συνέχεια, κατεδάφισαν 218 ἐκκλησίες καί 336 παρεκκλήσια, τῶν ὁποίων ἐρείπια ἀνευρίσκονται σήμερα στά πομακοχώρια, καί μάλιστα στό Παπίκιο ὄρος, πού θεωρεῖται τό Ἅγιο Ὄρος τῆς περιοχῆς. Στό Παπίκιο ὄρος, βορείως τῆς Κομοτηνῆς, μόνασε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, ὅπως καί ἡ αὐτοκράτειρα Μαρία Βοτανειάτη ἡ Ἀλανή, τό 1081. Μόνη ἡ ὕπαρξη τῶν ἐρειπίων αὐτῶν ἀποδεικνύει τό χριστιανικό παρελθόν τῶν Πομάκων.
Παρά τόν ἐξισλαμισμό τους, οἱ Πομᾶκοι διετήρησαν τά χριστιανικά τους ἔθιμα· ὅπως πχ, τό σταύρωμα τοῦ βρέφους στήν κούνια προτοῦ κοιμηθεῖ, καί τῆς ζύμης ἀμέσως μετά τό ζύμωμα. Τό κύριο ὄνομα Ἠλίας εἶναι διαδεδομένο στόν Ἐχῖνο καί τήν Κοτύλη. Κατά τόν Τσέχο ἱστορικό καί γλωσσολόγο τοῦ 19ου αἰώνα Λεοπόλδο Γκάετλερ, ὁ Ἅγιος Δημήτριος εἶναι ὁ πιό ἀγαπημένος ἅγιος, ὁ ἀπό μηχανῆς θεός, σέ ὅλες τίς κρίσιμες περιστάσεις τῶν Πομάκων. Ἐπαινεῖται τό χρυσό βιβλίο (Εὐαγγέλιο), οἱ σταυροί, ἡ στροφή πρός τόν χριστιανισμό, ἡ ἀνέγερση ἐκκλησιῶν καί μοναστηριῶν. Ὅλα αὐτά τά ἐξυμνοῦν οἱ μουσουλμᾶνοι Πομᾶκοι .
Ἐπίσης, μέχρι τῆς ἀπελευθερώσεώς τους ἀπό τά Ἑλληνικά στρατεύματα, πολλοί Πομᾶκοι ἦσαν κρυπτοχριστιανοί. Μνημονεύεται ἡ περίπτωση τοῦ κρυπτοχριστιανοῦ Πομάκου Γιουσούφ στό χωριό Κέχρος Ροδόπης, ὁ ὁποῖος διατηροῦσε σέ μπαοῦλο τά ράσα καί τίς εἰκόνες τοῦ ἱερέα παπποῦ του . Μεταξύ τῶν Πομάκων διατηρεῖται ἡ παράδοση, ὅτι τόν ἐξισλαμισμό δέν δέχθηκαν νέες τοῦ χωριοῦ Πάχνη καί τῆς Γλαύκης. Μερικές ἀπό αὐτές ἔπεσαν χορεύοντας σέ παρακείμενο βάραθρο, πρόδρομοι τῶν Σουλιωτισσῶν . Γιορτάζουν τόν Ἅγιο Γεώργιο (Χεντρελέ) στις 6 Μαῒου (δηλαδή μέ τό παλαιό ἡμερολόγιο 23 Ἀπριλίου) ἄν και ἡ Μουφτεία (δηλαδή τό Τουρκικό Προξενεῖο) ἀπαγόρευσε κάθε ἑορτασμό.
Ἡ γλώσσα τους ἔχει πολλές ἀρχαιοελληνικές λέξεις, τίς ὁποῖες οἱ νέοι Πομάκοι λόγω τῆς παρεχομένης ἐκπαιδεύσεως ὅλο καί λιγότερο χρησιμοποιοῦν. (πχ κλωβία (κλουβί), πέλκα (πέλεκυς), ἀπεικάσβαμ (ἀπεικάζω=ζωγραφίζω).
ΙΙΙ. Τό σήμερα
Ἡ Τουρκία λησμόνησε τή δήλωση τοῦ Ἰνονού στή Λωζάννη. Δέ λησμόνησε ὅμως τήν ὑποθήκη τοῦ Κεμάλ. Τό 1965, κατά τίς συζητήσεις γιά τό Κυπριακό, ὁ Τοῦρκος ὑπουργός Ἐξωτερικῶν πρότεινε, ὡς ἀντάλλαγμα γιά τήν Ἕνωση, τό τμῆμα τοῦ νομοῦ Ἕβρου βορείως τοῦ Διδυμοτείχου. Τό τουρκικό σχέδιο ναυάγησε, ἄν καί οἱ ΗΠΑ μᾶς ὑπέδειξαν νά δεχθοῦμε τήν πρόταση.
Τό 1988 ἕνας καθηγητής (Ἀρμάογλου) εἶπε σέ συνέδριο: «Μόνο μέ τήν ἔνταξη τῆς Δυτικῆς Θράκης θά μπορέσει ἡ Τουρκία νά ἀποκτήσει σταθερό στοιχεῖο ἀσφαλείας στή Βαλκανική». Ὁ πρόεδρος Ὀζάλ τό 1990 δήλωσε ὅτι τά φυσικά ὅρια τῆς Ἑλλάδος βρίσκονται στόν Ὄλυμπο, διότι ἡ κοιτίδα τῶν Ἑλλήνων βρίσκεται νοτίως αὐτοῦ, στή Πελοπόννησο. Στίς 2.11.1992 ὁ πρωθυπουργός Ντεμιρέλ δήλωσε ὅτι ἐπιθυμεῖ νά προστατεύσει τούς τουρκικῆς καταγωγῆς πληθυσμούς τῆς Δυτικῆς Θράκης. Ἡ Ἑλλάδα ἀπάντησε: Δέν ὑπάρχουν Τοῦρκοι στήν Ἑλλάδα. Ἀπάντηση πού θυμίζει τό: Δέν ὑπάρχει Μακεδονικό πρόβλημα.
Εἶναι γνωστή ἡ θεωρία περί τοῦ Τουρκικοῦ Βαλκανικοῦ τόξου, πού ξεκινᾶ ἀπό τήν Ἀνατολική Θράκη καί καταλήγει στήν Ἀδριατική, τήν ὁποῖα προβάλλει ἡ Τουρκία στίς ΗΠΑ ὡς τεῖχος στή κάθοδο τῆς Ρωσσίας. Πρός τοῦτο, ἡ Τουρκία χρησιμοποιεῖ τούς μουσουλμάνους τῶν Βαλκανικῶν χωρῶν, τούς ὁποίους θεωρεῖ συλλήβδην Τούρκους καί τό Τουρκικό ΥΠΕΞ, ίδρυσε πρός τοῦτο Γραφεῖο Συνδέσμου σέ ἐπίπεδο πρεσβείας στήν Ἀδριανούπολη.
Τοῦρκοι ὑπουργοί ἐπισκέπτονται συχνά-πυκνά τή Θράκη καί κάνουν ἔντονα αἰσθητή τήν παρουσία τους, και πάντοτε ὁμιλοῦν περί Τουρκικῆς μειονότητος, ὅπως πχ ἐσχάτως ὁ ὑπουργός Ομέρ Τσελίκ , κάτι πού δέν πράττουν οἱ Ἕλληνες ὁμόλογοί τους γιά τούς ἕλληνες κατοίκους τῆς Ἴμβρου καί τῆς Τενέδου, πού κατά τή Συνθήκη τῆς Λωζάννης ἀπολαύουν εἰδικοῦ καθεστῶτος. Σέ ἐπίσκεψή του στά Ἀρριανά τῆς Ροδόπης ὁ τότε ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Τουρκίας Νταβούτογλου, εἶπε ὅτι οἱ Τοῦρκοι τῆς Θράκης εἶναι ἡ πύλη τῆς Τουρκίας πρός τήν Εὐρώπη. Και στό βιβλίο του «Τό στρατηγικό βάθος», ἀναφέρει ὅτι ἡ Τουρκία «πρέπει νά δημιουργήσει ἕνα διεθνές πλαίσιο πού θά θέσει ὑπό τήν προστασία του τίς ἐθνικές μειονότητες στίς χῶρες τῶν Βαλκανίων. Αὐτό τό νομικό πλαίσιο πρέπει νά παρέχει τό δικαίωμα τουρκικῆς παρεμβάσεως στά ζητήματα τῶν μειονοτήτων». Καί καταλήγει: «αὐτό τό νομικό πλαίσιο ἐπέτρεψε τήν τουρκική ἐπέμβαση στήν Κύπρο».
Πρός τοῦτο, ἐγκαίρως, ἀπό τό 1953 ἡ Τουρκία ἐπεδίωξε νά μετατρέψει τήν θρησκευτική μειονότητα σέ ἐθνοφυλετική. Ἰσχυρίζεται, ὅτι ὅλοι οἱ μουσουλμάνοι εἶναι Τοῦρκοι καί ξεκίνησε ἀπό τούς Πομάκους τούς ὁποίους τό Ἑλλαδικό κράτος δέν τούς ἐγκατέλειψε, ἀλλά τούς ἔστειλε στήν ἀγκαλιά τῆς Τουρκίας. Ὡς ὄργανο τῆς πολιτικῆς της χρησιμοποιεῖ τό Προξενεῖο Κομοτηνῆς καί μέσα, τήν Ἐκπαίδευση, τόν πολιτισμό, τήν ἀπόκτηση γῆς καί τήν Τράπεζα Ζιραάτ.
Α. Ὄργανο τό Προξενεῖο.
Ἡ διπλωματία διέπεται ἀπό τήν ἀρχή τῆς ἀμοιβαιότητος. Τό τουρκικό προξενεῖο στήν Κομοτηνή ἀρχικά ἱδρύθηκε ὡς προξενικό Γραφεῖο ὑπό τήν ἐποπτεία τοῦ προξενείου στή Θεσσαλονίκη, πού λειτουργοῦσε σέ ἀμοιβαιότητα πρός τό προξενεῖο μας στήν Κωνσταντινούπολη. Τό 1930 μέ τή Συνθήκη Ἑλληνοτουρκικῆς Φιλίας ἀναβαθμίσθηκε σέ Προξενεῖο καί σέ ἀμοιβαιότητα ἱδρύθηκε προξενεῖο στήν Ἀδριανούπολη, ὅπου δέν ὑπάρχουν Ἕλληνες ἀπό τό 1922. Ἀντί νά ἱδρυθεῖ προξενεῖο στήν Ἴμβρο. Τό 1948 προήχθη σέ Γενικό Προξενεῖο. Τό 1950 μέ τήν ἐνσωμάτωση τῶν Δωδεκανήσων, ἡ Τουρκία ἀξίωσε καί ἐπέτυχε τήν ἵδρυση προξενείου στή Ρόδο καί σέ ἀμοιβαιότητα ὑπάρχει τό προξενεῖο μας στή Σμύρνη. Σήμερα, τό Γενικό Προξενεῖο στήν Κομοτηνή ἔχει περί τούς 170 ὑπαλλήλους (ὁ ἐπίσημος ἀριθμός εἶναι μικρότερος) καί ὁ προϋπολογισμός του ἰσοῦτο μέχρι πρό τινος μέ τόν προϋπολογισμό τοῦ Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου. Τό 2008 ὁ προϋπολογισμός τοῦ Πανεπιστημίου ἀνερχόταν σέ 17,5 ἑκατομ. εὐρὠ και σήμερα συρρικώθηκε στά 5,8 ἑκατομμύρια .
Β. Τά Μέσα.
1. Ἡ Ἐκπαίδευση
Ὡς μέσον χρησιμοποίησε τήν Παιδεία. Τό 1954 κατόπιν διαταγῆς τοῦ Γενικοῦ Διοικητοῦ Θράκης, ἀντικαταστάθηκε ὁ χαρακτηρισμός μουσουλμανικός ἀπό τόν χαρακτηρισμός τουρκικός. Αὐτή τή διαταγή ἐπικαλεῖται σήμερα ἡ Τουρκία στούς διεθνεῖς ὀργανισμούς. Τό 1955, βάσει τουρκοελληνικῆς συμφωνίας, ὁ ἐπιθεωρητής τῶν μουσουλμανικῶν σχολείων διετάχθη ἀπό τήν Ἑλληνική κυβέρνηση καί συνεκάλεσε τοπικά συνέδρια Πομάκων δασκάλων, μέ σκοπό νά τούς συστήσει νά ἐγκαταλείψουν τήν ἀραβική (παλαιοτουρκική) γραφή καί νά χρησιμοποιοῦν ἐφεξῆς τήν νεοτουρκική (λατινική).
Τό 1960, διορίσθηκαν στά μειονοτικά σχολεῖα δάσκαλοι ἐκπαιδευμένοι στήν Τουρκία. Τό 1966 ἱδρύθηκε μειονοτικό γυμνάσιο-λύκειο στή Ξάνθη καί ἀντικαταστάθηκαν οἱ νομάρχες Ροδόπης καί Ξάνθης. Ἡ ἵδρυση τοῦ γυμνασίου-λυκείου ἦταν τό ἀντάλλαγμα τῆς ὁριακῆς ψήφου ἐμπιστοσύνης (152 ψῆφοι, ἔναντι 148) πρός τήν κυβέρνηση Στεφανοπούλου, τῶν δύο μουσουλμάνων βουλευτῶν τόν Σεπτ. 1965.
Τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1973, ὁ πρέσβης τῆς Τουρκίας στήν Ἑλλάδα ἐπισκέφθηκε τή Δυτική Θράκη, μέ ἀποτέλεσμα τήν ἐπιβολή τῆς λατινικῆς γραφῆς στούς Πομάκους .
Μουσουλμᾶνοι, κατευθυνόμενοι ἀπό τήν Τουρκία, προσπαθοῦν νά ἐπιβάλουν στούς Πομάκους τήν χρήση τῆς Τουρκικῆς γλώσσας καί νά μή χρησιμοποιοῦν τήν Πομακική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Τό 1989, σέ συγκέντρωση γονέων καί κηδεμόνων τοῦ σχολείου Ἐχίνου, καί σέ συνεργασία μέ τήν σχολική ἐφορία συζητήθηκε ἡ ἀνάγκη νά ὁμιλοῦν στούς δημόσιους χώρους οἱ μουσουλμανόπαιδες τῆς περιοχῆς τήν τουρκική καί ὄχι τήν πομακική . Σκοπός εἶναι νά ἐξαφανισθεῖ ἡ Πομακική καί νά κυριαρχήσει ἡ τουρκική γλώσσα σέ ὅλους τούς μουσουλμάνους. Ἡ δέ τουρκική προπαγάνδα τούς ἐκβιάζει νά προσλαμβάνουν τουρκικά ὀνόματα.
Ὅταν οἱ Πομάκοι βλέπουν τήν ἐγκατάλειψή τους ἀπό τήν ἑλληνική πολιτεία, καί τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἔμπρακτη βοήθεια πού τούς παρέχει ἡ Τουρκία διά τοῦ Προξενείου, εὔλογο εἶναι νά στραφοῦν πρός ἀνατολάς. Ἀπό τούς πολιτικούς μας ἔχουν χορτάσει λόγια καί ἀντί ἔργων βλέπουν τήν ἀγαστή συνύπαρξη μέ τούς τουρκόφρονες (ψῆφοι γάρ).
Ἡ Εἰδική Παιδαγωγική Ἀκαδημία Θεσσαλονίκης εὐρώ ἔκλεισε, μέ ἐντολή τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας. Ἀπό αὐτήν προέρχονταν ὅλοι οἱ ἐκπαιδευτικοί τῶν μειονοτικῶν σχολείων. Γνωστοί πανεπιστημιακοί τῶν Ἀθηνῶν φρόντισαν σέ συνεργασία μέ τό πανεπ/μιο Ἀδριανουπόλεως γιά τό νέο ἐκπαιδευτικό σύστημα τῶν μουσουλμανοπαίδων. Ἕνας 35χρονος Πομάκος δάσκαλος ἀπό τήν Ξάνθη εἶπε σέ ἕλληνα πανεπιστημιακό: Βρίσκομαι σέ ἕνα γεφύρι. Ἀπό τή μιά ὄχθη ἡ Τουρκία, ἀπό τήν ἄλλη ἡ Ἑλλάδα. Ὅλοι οἱ συγγενεῖς μου πῆγαν στήν Τουρκική ὄχθη ὅπου μοῦ λένε ὅτι εἶναι ἡ Μητέρα Πατρίδα καί μέ καλοῦν νά πάω καί ἐγώ, γιατί στήν Ἑλλάδα θά χαθῶ. Δέν θέλω νά πάω γιατί δέν εἶμαι Τοῦρκος.
Ὁ «Σύλλογος Ἐπιστημόνων Μειονότητας» ἔχει συστήσει (ἄραγε νομίμως) νηπιαγωγεῖα. Καί εἶναι γνωστόν ὅτι ἀπό τό νηπιαγωγεῖο διαμορφώνεται ἡ συνείδηση τοῦ ἀνθρώπου καί ὄχι μόνο αὐτή. Ἔχει καταγγελθεῖ ὅτι οἱ δημοτικές ἀρχές προτρέπουν τούς Πομάκους νά στέλνουν τά παιδιά τους σέ αὐτά τά νηπιαγωγεῖα, γιά νά κλείσουν τά δημόσια ἑλληνικά πού λειτουργοῦν στούς οἰκισμούς Κύμη καί Ἄνω Βυρσίνη. Ἐξ ἄλλου, τό Δημοτικό Συμβούλιο Ἀρριανῶν ὁμοφώνως το 2011 παραχώρησε δωρεάν τό κτίριο τῆς πρώην κοινότητος Φιλύρας στόν «Σύλλογο Ἐπιστημόνων Μειονότητας» γιά τίς δραστηριότητές του. Δηλαδή, γιά παιδικό σταθμό καί ἐργαστήριο καλῶν τεχνῶν.
Ἡ κοινή ἀπόφαση τοῦ περιφερειάρχη καί τοῦ δημάρχου Φιλύρας γιά τή δημιουργία Δημοσίου Ἑλληνικοῦ Γυμνασίου στή Φιλύρα, ἕδρα τοῦ Καλλικράτειου Δήμου Ἀρριανῶν ἔμεινε στά λόγια, ἄν καί τό οἰκόπεδο ὅπου θά ἀνεγείρετο ἔχει ἀγορασθεῖ.
Στή Μύκη, πού εἶναι πομακοχώρι, ἔχει συσταθεῖ παιδική καί ἐφηβική βιβλιοθήκη, βάσει νόμου τοῦ 1993 . Ἡ Τουρκία δραστηριοποιήθηκε καί ἵδρυσε βιβλιοθήκη στόν Κένταυρο σέ ἕνα ἀκραιφνῶς πομακοχώρι ἀλλά ἐξαρτώμενο ἀπό το Τουρκικό προξενεῖο καί προγραμμάτισε τήν δημιουργία βιβλιοθηκῶν καί στά ἄλλα πομακοχώρια. Ὁ ἐπιχειρηματίας Ἐμφιετζόγλου μέ ἐπιστολή του πρός τόν ἁρμόδιο ὑπουργό γνωστοποίησε ὅτι ἀναλαμβάνει ὅλα τά ἔξοδα λειτουργίας τῆς βιβλιοθήκης στή Μύκη, γιά νά μήν κλείσει. Μετά ἀπό πέντε μῆνες τοῦ γνωστοποίησαν, ὅτι τό ὑπουργεῖο κατήγγειλε τή σύμβαση μέ τήν ἑταιρεία πού ἵδρυσε τή βιβλιοθήκη καί συνεπῶς «δέν εἶναι δυνατή ἡ ἀποδοχή τῆς εὐγενοῦς δωρεᾶς» . Μά ὁ κ. Ἐμφιετζόγλου δέν πρότεινε τήν ἀνάληψη ἱδρύσεως ἀλλά τῶν ἐξόδων λειτουργίας τῆς ἤδη λειτουργούσης βιβλιοθήκης. Ἀποτέλεσμα ἡ βιβλιοθήκη οὐσιαστικά έκλεισε. Ἀλλά καί πρότασή του νά χρηματοδοτήσει τήν ἕδρα πομακικῆς γλώσσης στό Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο ἀπορρίφθηκε ἀπό τόν τότε ἁρμόδιο ὑπουργό. Γιά τήν ἐκπαίδευση τῆς μειονότητος ἔχει ἐπιτελεσθεῖ καί ἐπιτελεῖται ἕνα μεγάλο ἔγκλημα ἐκ προθέσεως.
Σέ πρόσφατη «ἀνακοίνωση» (22/3/2017) τοῦ Δήμου Μύκης, γιά την πρόσληψη προσωπικοῦ στή Σμύνθη (πομακοχώρι) μεταξύ τῶν ἀναγκαίων προϋποθέσεων συμπεριλαμβάνεται ἡ καλή γνώση τῆς Τουρκικῆς, πιστοποιουμένης ἀπό τό Πανεπιστήμιου τῆς Ἄγκυρας.
2. Ὁ Πολιτισμός
Τό Προξενεῖο φροντίζει και διοργανώνει συχνά πολιτιστικές ἐκδηλώσεις, καί σέ ὅσες συμμετέχει τίς μονοπωλεῖ. Τό 2011 τό Προξενεῖο γιόρτασε σέ μειονοτικό σχολεῖο τῆς Κομοτηνῆς τήν ἐπέτειο νίκης τῆς Τουρκίας στήν Καλλίπολη τό 1915, ὅταν ἡττήθηκαν οἱ Δυνάμεις τῆς Ἀντάντ. Τώρα ἀσκεῖ και ποδοσφαιρική πολιτική. Ἵδρυσε ποδοσφαιρική ὁμάδα ἀπό ὑπαλλήλους του, πού δίνει ἀγῶνες στά πομάκικα χωριά.
Τήν δεκαετία 1990 συστήθηκε σωματεῖο μέ τίτλο «Τουρκική Ἕνωση Ξάνθης». Κατόπιν αἰτήσεως τοῦ οἰκείου νομάρχη τό Πρωτοδικεῖο διέταξε τή διάλυσή του, ἡ δέ ἀπόφασή του ἐπικυρώθηκε μέ ἀπόφαση τῆς Ὁλομελείας τοῦ Ἀρείου Πάγου.
Ἡ διάλυση ἔγινε διότι κατά τό καταστατικό τοῦ σωματείου σκοπός του εἶναι:«νά συμβάλει εἰς τήν μεταξύ τῶν Τούρκων τῆς Δυτικῆς Θράκης διάδοση τῶν πνευματικῶν, κοινωνικῶν καί θρησκευτικῶν μεταρρυθμίσεων τῶν προελθουσῶν ἐκ τῆς Τουρκικῆς μεταπολιτεύσεως», δηλαδή τῶν κεμαλικῶν μεταρρυθμίσεων. Ὁ ἀνωτέρω σκοπός κρίθηκε ὅτι ἀντιβαίνει στή Συνθήκη τῆς Λωζάννης, πού ἀποτελεῖ νόμο τοῦ κράτους, διότι ἐμφανίζεται νά ὑπάρχει τουρκική ἐθνική μειονότητα καί ὄχι θρησκευτική καί προωθοῦνται ἐντός τῶν ὁρίων τῆς Ἑλλάδος πολιτειακοί σκοποί ξένου κράτους. Μεταξύ δέ τῶν σκοπῶν τῆς κεμαλικῆς μεταρρυθμίσεως περιλαμβάνεται καί ἡ προαναφερθεῖσα διακήρυξη τοῦ Κεμάλ, περί τοῦ μέλλοντος τῆς Δυτικῆς Θράκης. Συνεπῶς, ὁ σκοπός τοῦ Σωματείου εἶναι ἀντίθετος στή δημόσια τάξη.
Τό σωματεῖο προσέφυγε στό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων πού ἑδρεύει στό Στρασβούργο. Τό δικαστήριο μέ ἀπόφασή του ἔκρινε ὅτι παρανόμως διελύθη τό σωματεῖο, διότι ἡ διάλυσή του «δέν ἦταν ἀναγκαία σέ μιά δημοκρατική κοινωνία», «ἀκόμη καί στήν περίπτωση κατά τήν ὁποία μία ὁμάδα προσώπων ἀναφέρεται στήν αὐτονομία καί ζητεῖ τήν ἀπόσχιση ἑνός τμήματος τοῦ ἐδάφους μιᾶς χώρας» . Στήν ἔκδοση αὐτῆς τῆς ἀποφάσεως μετέσχον Ἕλληνας καί Κύπριος, οἱ ὁποῖοι δέν μειοψήφισαν. Σχετικό αἴτημα τῆς χώρας μας νά ἐκδικασθεῖ ἡ ὑπόθεση ἀπό μεγαλύτερη σύνθεση ἀπορρίφθηκε.
Ἀπό τήν ἀπόφαση τοῦ Δικαστηρίου συνάγεται ὅτι ἐπιτρέπεται ἡ διάλυση σωματείου, μόνον ὅταν ἐμπράκτως (μήπως ἐνόπλως;) κατά τόν σκοπό του ἐπιδιώκεται ἡ αὐτονομία ἤ ἡ ἀπόσχιση τμήματος τῆς χώρας μας. Ὅμως κάθε κράτος ὀφείλει νά προνοεῖ, νά προλαμβάνει καί νά παρεμβαίνει, ὥστε νά διασφαλίζει τήν αὐθυπαρξία του καί νά ἐξασφαλίζει στούς κατοίκους τῆς συγκεκριμένης χώρας τίς προϋποθέσεις γιά τό ζῆν καί τό εὖ ζῆν.
Τό 2009 σέ ἐπιστημονική ἐκδήλωση στόν Δικηγορικό Σύλλογο Ἀθηνῶν διαπιστώθηκε ὅτι ἡ ὑπερασπιστική ἄμυνα τῆς Ἑλλάδος ἦταν ἐλλιπής καί ὅτι τό Δικαστήριο ἀγνόησε προηγούμενη ἀπόφασή του πού ἀφοροῦσε στήν Πολωνία, εὐνοϊκή τῶν ἀπόψεών μας. Συγκεκριμένα, τό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο στό παρελθόν δικαίωσε τήν Πολωνία, πού δέν ἀναγνώρισε σωματεῖο, τοῦ ὁποίου σκοπός ἦταν ἡ ἀνάπτυξη Σιλεσιανῆς ἐθνικῆς συνειδήσεως.
Ἡ ἀπόφαση κατά τῆς Ἑλλάδος, κατά παραγνώριση τῆς ἀποφάσεως ὑπέρ τῆς Πολωνίας, ἐπιτρέπει νά σχηματίσουμε τή γνώμη, ὅτι τό Δικαστήριο ἔκρινε μέ πολιτικά ἤ ἄλλα κριτήρια. Πάντως ὄχι νομικά . Κατά τη συζήτηση πού ἐπακολούθησε, γνωστός καθηγητής Πανεπιστημίου παρενέβη και εἶπε ὅτι μετά ἀπό τόσα χρόνια πρέπει να ξαναδοῦμε τή Συνθήκη τῆς Λωζάννης (προηγήθηκε τοῦ Ἐρντογάν).
3. Ἡ Τράπεζα Ζιραάτ
Τουρκική Τράπεζα ἐγκαταστάθηκε σέ κτίριο πού ἀνήκει σέ χριστιανό καί ἀναγέρθηκε ἐντός ὀκταμήνου στήν Κομοτηνή ὅπου δραστηριοποιεῖται ὅπως καί στή Ξάνθη καί ἐπεκτάθηκε στή Ρόδο (οδός Λαμπράκη) και σύντομα θά ἐπεκταθεῖ καί στήν Κώ, ὅπου ὑπάρχουν μουσουλμάνοι. Κατά τά ἐγκαίνια τοῦ καταστήματος στήν Κομοτηνή, τό προσκλητήριο ἦταν γραμμένο στήν τουρκική καί ἀγγλική γλῶσσα. Γι’ αὐτό ἐπεστράφη ἀπό ὁρισμένους ἕλληνες προσκεκλημένους. Στό ἐξωτερικό μέρος τό προσκλητήριο εἶχε τόν Βόσπορο μέ τήν Ἀγιά Σοφιά. Ὅμως ἀρχικά εἶχε ὡς παράσταση νά πνίγουν μία γυναίκα σέ λίμνη. (Μᾶλλον τήν κυρά Φροσύνη).
Ἀρχικά οἱ τουρκογενεῖς ἀντιμετώπισαν μέ καχυποψία τήν Τράπεζα, ἡ ὁποία κάμφθηκε ὅταν ὁ διευθυντής της μέ τόν πρόξενο ἐμφανίσθηκαν μαζί σέ θρησκευτικές καί κοινωνικές ἐκδηλώσεις. Πάντως, ἡ Τράπεζα λειτουργεῖ ὑπό τήν ὑψηλή ἐποπτεία τοῦ προξενείου. Ἀπόδειξη, ὅτι ὅταν ἁρμόδιοι ἑλληνικῆς κρατικῆς ὑπηρεσίας ἐπισκέφθηκαν τήν τράπεζα γιά ὑπόθεση πού ἀφοροῦσε ὅλες τίς ἐν Ἑλλάδι τράπεζες, ὁ διευθυντής τῆς τραπέζης ζήτησε ὁδηγίες ἀπό τόν πρόξενο.
Ὅλα τά ξένα ἐν Ἑλλάδι ἱδρύματα στίς ἐπίσημες ἑορτές ἀναρτοῦν καί τήν ἑλληνική σημαία. Ἐξαίρεση, ἡ τουρκική τράπεζα, ἡ ὁποία τήν ἀνάρτησε μόνο κατόπιν ἔντονων διαμαρτυριῶν τῆς πομάκικης ἐφημερίδας Ζαγάλισα. Περιττή ἡ ἐπισήμανση ὅτι ὅλοι οἱ ὑπάλληλοί της εἶναι μουσουλμάνοι.
4. Ἡ ἔγγειος ἰδιοκτησία
«Κανένας λαός δέν μπορεῖ νά ἔχει ἀπό τήν ἀρχή ἀποκλειστικά δικαιώματα ἐπάνω σ’ ἕνα μέρος τῆς γῆς, ἀλλά τά δικαιώματά του ἐξαρτῶνται πάντοτε ἀπό τή χρήση πού τῆς κάνει καί ἀπό τήν ἱκανότητα πού ἔχει νά τή διατηρήση δική του. Ἡ γῆ ἀνήκει ἠθικῶς σ’ ἐκεῖνον πού τήν δουλεύει καί τήν ὑπερασπίζεται μέ τή ζωή του. Δέν ὑπάρχουν ἐδῶ περγαμηνές. Ἡ Ἱστορία ἀκριβῶς διδάσκει, ὅτι ἡ γῆ ἀλλάζει συχνά κυρίους». Οἱ σκέψεις αὐτές τοῦ Ἰωάννου Θεοδωρακόπουλου, κορυφαίου Ἕλληνα φιλοσόφου, εἶναι ἐπίκαιρες καί πρέπει νά μᾶς νουθετήσουν ἐάν θέλουμε νά περισώσουμε, ὅ,τι ἀποτελεῖ σήμερα Ἑλλάδα.
Μία τάση φυγῆς ἔχει καταλάβει τούς Ἕλληνες τῆς Θράκης πού βλέπουν δυσοίωνο τό μέλλον τους. Τόν Μάρτιο τοῦ 1982 στόν Εὔλαλο Ξάνθης ἐξτρεμιστές μουσουλμᾶνοι πραγματοποίησαν καθιστική διαμαρτυρία, γιά τήν ἀπαγόρευση τοῦ Νομάρχη νά καλλιεργήσουν 1500 στρέμματα δημοσίας ἐκτάσεως, πού εἶχαν καταπατήσει. Στή συνέχεια, μέ τρακτέρ εἰσέβαλαν καί τήν καλλιέργησαν. Τό ἴδιο ἐπαναλήφθηκε τό 1988, ὁπότε οἱ μουσουλμᾶνοι φώναζαν στούς χριστιανούς “Ἐσεῖς νά πᾶτε δυτικά τοῦ Νέστου”.
Τουρκογενεῖς μουσουλμάνοι ἐνισχύονται οἰκονομικά γιά τήν ἀπόκτηση ἀγροτικῶν ἐκτάσεων καί ἀστικῶν ἀκινήτων. Στό νομό Ξάνθης οἱ μεταβιβάσεις ἐντοπίζονται ἐδῶ καί χρόνια ἐπιλεκτικά στήν πεδινή περιοχή κατά μῆκος τοῦ Νέστου καί δή στό τόξο Ξάνθη-Τοξότες Εὔλαλος
Τοιουτοτρόπως, ἔχουν περιέλθει στή ἰδιοκτησία ἐκλεκτῶν τοῦ τουρκικοῦ προξενείου, 4.500 στρέμματα οἰκοδομησίμων ἐκτάσεων, 18.000 στρέμματα ἀγροτεμαχίων καί 25.000 στρέμματα χορτολιβαδικῶν (Ἐθνική Ἠχώ, Δεκ. 2011, σελ. 11).
Ἀλλά δέν εἶναι μόνο ὅσοι μέ τή βοήθεια τοῦ προξενείου ἀποκτοῦν ἔγγειο περιουσία. Βούλγαρος ἀνταποκριτής ἐφημερίδος τῆς Σόφιας, σέ συνέντευξή του ἀνέφερε, ὅτι το 2011, 500 ἀστικά καί ἀγροτικά ἀκίνητα εἶχαν ἀγορασθεῖ στήν Καβάλα. Ἤδη, το 2016 1500 ίδιοκτησίες ἔχουν περιέλθει σε Βουλγάρους στην Κεντρική και Ἀνατολική Μακεδονία.
Τοῦρκοι ὑπήκοοι παρακάμπτουν τήν ἀπαγόρευση ἀγορᾶς ἀκινήτων στην Θράκη μέ την βοήθεια Ἑλλήνων. Ἱδρύουν μεικτές ἑταιρεῖες καί μέσω αυτῶν ἀγοράζουν ἀκίνητα στήν εὐαισθητο ἀκριτική μας περιοχή πού τήν ἐποφθαλμιᾷ ἡ Τουρκία.Τό φαινόμενο ἀγορᾶς γῆς ἀπό ἀλλοδαπούς εἶναι γενικώτερο καί πρέπει νά μᾶς ἀνησυχεῖ. Πρίν ἀπό 20 χρόνια, ὁ μητροπολίτης Κισσάμου καί Σελίνου Εἰρηναῖος, συνεκάλεσε συνέδριο στά Χανιά γιά τήν ἀντιμετώπιση τῆς ἐκποιήσεως ἑλληνικῆς γῆς σέ ἀλλοδαπούς. Τότε εἶχε προταθεῖ νά προτιμᾶται ἡ μακροχρόνια μίσθωση ὅπως καί ἡ ἐπανεισαγωγή τοῦ νομικοῦ θεσμοῦ τῆς ἐπιφανείας, πού ἴσχυε μέχρι το 1946, ὑπό τό βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο.
Μετά ἀπό ἐπιμονή τοῦ ἐμπνευστῆ τῆς ἐπανεισαγωγῆς τῆς ἐπιφανείας, περιελήφθη στόν ἐφαρμοστικό νόμο τοῦ πρώτου μνημονίου (ν. 3986/2011, ἄρθρα 18 επ), διάταξη πού ἐπαναφέρει τόν θεσμό τῆς ἐπιφανείας μόνο γιά τήν ἰδιωτική περιουσία τοῦ Δημοσίου καί τῶν νομικῶν προσώπων δημοσίου δικαίου. Ἡ Ἀκαδημία Ἀθηνῶν συνέταξε μελέτη γιά τήν οἰκονομική ἀνάπτυξη τῆς Θράκης. Ὅμως, τά ὅποια ἀναπτυξιακά κίνητρα καταργήθηκαν στήν πράξη μέ ἀποτέλεσμα τήν ἐκτίναξη τῆς ἀνεργίας, ὄχι μόνο ὑπαιτιότητι τοῦ κράτους, ἀλλά καί τῶν ἰδιωτῶν ἐπενδυτῶν.
Μέ πρωτοβουλία Ἑλλήνων καί Πομάκων πού θέλουν νά διατηρήσουν τήν ἰδιαίτερη ταυτότητά τους καί νά μήν ἀπορροφηθοῦν ἀπό τήν Τουρκία, ἐκδίδεται ἡ ἐφημερίδα Ζαγάλισα (δηλαδή Ἀγάπη). Ἡ ἐφημερίδα στηρίζεται ἀποκλειστικά στίς ἐθελοντικές συνδρομές καί διανέμεται δωρεάν στά πομακοχώρια. Οἱ ὄπισθεν τοῦ Προξενείου κρυπτόμενοι ἰσχυρίζονται ὅτι μέ τήν Ζαγάλισα ἐπιδιώκεται ὁ ἐκχριστιανισμός τῶν Πομάκων. Τό περιεχόμενό της ἀποδεικνύει τό ἀβάσιμο τοῦ ἰσχυρισμοῦ.
5. Ἡ πολιτική ζωή.
Μέχρι καί τό 1981, οἱ μουσουλμᾶνοι τῆς Δυτικῆς Θράκης ἐξέλεγαν βουλευτές κυρίως ἀπό τά δύο μεγάλα κόμματα πού στούς συνδυασμούς τῶν περιφερειῶν Ξάνθης καί Ροδόπης περιελάμβαναν καί μουσουλμάνους ὑποψηφίους βουλευτές. Στίς βουλευτικές ἐκλογές τῶν ἐτῶν 1985, 1989 καί 1990, καθοδηγούμενοι ἀπό τό Τουρκικό Γενικό Προξενεῖο Κομοτηνῆς, συμμετεῖχαν μέ ἀνεξάρτητους συνδυασμούς. Τό 1985 δέν ἐξελέγη κανείς βουλευτής ἀπό τούς ἀνεξάρτητους συνδυασμούς. Στίς ἀλλεπάλληλες ἐκλογές τῶν ἐτῶν 1989 καί 1990 τό Τουρκικό Προξενεῖο ἐπενέβη σκανδαλωδῶς ὑπέρ τῶν ἀνεξαρτήτων συνδυασμῶν, γεγονός πού ἀνάγκασε τήν κυβέρνηση νά ἀπομακρύνει τόν Τοῦρκο Πρόξενο. Τότε ἐξελέγησαν τρεῖς, μεταξύ τῶν ὁποίων ὁ Ἀχμέτ Σαδίκ, πού δήλωσε: “Ἐγώ ἐκφράζω τή βούληση τῆς Ἄγκυρας”. Φράση την ὁποία επαναλαμβάνουν ἐλαφρῶς παραλλαγμένη και σήμερα μωαμεθανοί βουλευτές. Εἶναι γνωστή ἡ ἐκλογική χειραγώγηση τῆς μειονότητας ἀπό τό Τουρκικό προξενεῖο. Ἤδη ἐπέτυχε, βοηθοῦντος καί τοῦ ἐκλογικοῦ συστήματος καί στις ἐκλογές τοῦ Σεπτεμβρίου 2015 ὁ νομός Ροδόπης ἐκπροσωπεῖται μόνο ἀπό μειονοτικούς βουλευτές.
Στήν Τουρκία, οἱ μουφτίδες δεν ἐκλέγονται, ἀλλά διορίζονται. Ὅμως, κατόπιν τουρκικῆς ὑποδείξεως, παραιτήθηκε ὁ μουφτής Ξάνθης, τό 1990, διότι δέν δεχόταν νά εἶναι διορισμένος ἀπό τήν ἑλληνική κυβέρνηση, ἀλλά ἤθελε νά ἐκλέγεται ἀπό τή μειονότητα. Τό ἴδιο ἔτος, ἡ Τουρκική κυβέρνηση ζήτησε τήν παραίτηση τοῦ μουφτή Κομοτηνῆς, πού εἶχε διορίσει ἡ ἑλληνική κυβέρνηση, διότι “δέν ἐλάμβανε ὑπ’ ὄψη του τήν Ἄγκυρα”. Ὁ βουλευτής Σαδίκ μέ προκήρυξή του προχώρησε σέ παράνομη ἐκλογή τοῦ Ἰμπραήμ Σερίφ ὡς μουφτή.
Μέ μυστικό τουρκικό διάταγμα κατονομάζονται ὡς ἐχθροί τῆς Τουρκίας ἡ Ἑλλάδα, ἡ Συρία καί ἡ Κούρδοι. Οἱ στόχοι τῆς Τουρκικῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς διαχέονται στά σχολικά βιβλία. Εἰδικώτερα: Στά σχολικά βιβλία τῆς Τουρκίας, διδάσκεται ὅτι ὁ Ἰωνικός πολιτισμός εἶναι ἐπιγέννημα τριῶν προγενεστέρων πολιτισμῶν, ἐκείνων τῆς Μεσοποταμίας, τῆς Αἰγύπτου καί τῆς Ἀνατολίας καί ἀποφεύγεται ἡ χρήση τῶν λέξεων Ἑλληνικός πολιτισμός. Οἱ σημερινοί Ἕλληνες δέν ἔχουν σχέση μέ τούς ἀρχαίους Ἕλληνες, διότι ἀποτελοῦν μεῖγμα Μακεδόνων, Ρωμαίων, Σλάβων καί Ἀλβανῶν. Μόνον ἡ γλῶσσα καί λίγες παραδόσεις ἐπιβιώνουν ἀπό τό ἀρχαῖο παρελθόν. Τά νησιά Λέσβος, Χίος καί Σάμος βρίσκονται δίπλα στίς τουρκικές ἀκτές καί πάνω στήν ὑφαλοκριπίδα, πού ἀποτελεῖ προέκταση τῆς Ἀνατολίας καί τελοῦν ὑπό ἑλληνική κατοχή. Ἡ εἰρήνη στή Μέση Ἀνατολή και ἡ ἀσφάλεια στην Ἀσία μπορεῖ να διατηρηθεῖ με την ἐπιστροφή ταῶν νησιων αὐτῶν στην Τουρκία, διότι ἡ Ἑλλάδα δεν ἔχει τη δύναμη να διατηρήσει την εἰρήνη στο Αἰγαῖο. Τά Δωδεκάνησα δωρήθηκαν στήν Ἑλλάδα “ἔναντι τῆς ἥττας της ἀπό τή Γερμανία”. καί ὅτι “σήμερα, ἄλυτα προβλήματα μεταξύ Ἑλλάδος καί Τουρκίας παραμένουν τό Κυπριακό, τό Αἰγαῖο καί οἱ μειονότητες τῆς Δυτικῆς Θράκης”.
Κυρίες καί Κύριοι,
Ὁ Θρακικός ἑλληνισμός ἕδρασε καί μεγαλούργησε ἐπί αἰῶνες στην ἑνιαία Θράκη πού μοιάζει με ἀνοιχτή βεντάλια. Ἀπό τον 19ο αἰῶνα συρρικνώθηκε σταδιακά και περιορίστηκε στη Δυτική Θράκη. Ἡ βεντάλια ἔκλεισε. Αὐτήν κρατάμε σήμερα. Δεν πρέπει να τη χάσουμε. Ἡ Θράκη οὔτε εἶναι, οὔτε πρέπει νά θεωρεῖται μακρινή. Καί ὁ καλύτερος τρόπος γιά νά ἀποφύγουμε ἐνδεχόμενες ἐθνικές καταστροφές εἶναι νά ἐνδιαφερθεῖ ἡ πολιτική ἡγεσία καί νά μήν ἐπηρεάζεται ἀπό καθησυχαστικές φωνές. Ὁ Ἴων Δραγούμης ἔχει πεῖ: πρέπει νά τρέξουμε νά σώσουμε τή Μακεδονία. Γιατί, ἄν τή σώσουμε θά σωθοῦμε πρῶτα ἐμεῖς. Αὐτό ἰσχύει σήμερα γιά τή Θράκη μας. Ἄλλωστε δέν ἔχουμε ἄλλη Μικρά Ἀσία νά χάσουμε!
