Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ – ΑΜΟΡΙΟ, ΚΟΥΦΟΒΟΥΝΟ, ΒΡΥΣΙΚΑ, ΚΥΑΝΗ, ΛΑΔΗ

Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Κων. Σαμσάρη «Ιστορική Γεωγραφία της Δυτικής Θράκης κατά τη Ρωμαϊκή αρχαιότητα» Θεσσαλονίκη 2005.

ΑΜΟΡΙΟ

Σαμσάρη Δημήτρη Ιστορική γεωγραφία της Δυτικής Θράκης κατά τη ρωμαϊκή αρχαιότητα.

Λίγο βορειότερα από το χωριό υπήρχε ρωμαϊκός οικισμός, όπως μαρτυρούν τα κεραμικά ευρήματα (όστρακα ρωμαϊκών και βυζαντινών αγγείων), καθώς κι ένα χάλκινο αγαλματίδιο Άρτεμης Βενδίδας. Ο οικισμός ήταν χτισμένος σε στρατηγική θέση, καθώς βρισκόταν κοντά στη δεξιά όχθη του Έβρου και πάνω στο ρωμαϊκό δρόμο Δύμης-Πλωτινόπολης. Επίσης, νοτιοδυτικά του οικισμού υπήρχαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις και δυτικά, στους πρόποδες της βουνοσειράς, πλούσια βοσκοτόπια, που ευνοούσαν την ανάπτυξη μιας γεωργοκτηνοτροφικής οικονομίας. Ο παρακείμενος εξάλλου ποταμός Έβρος πρόσφερε πλούσια αλιεύματα στους κατοίκους του οικισμού.

ΚΟΥΦΟΒΟΥΝΟ

Μέσα σ’ ένα ευρύχωρο σπήλαιο που βρίσκεται στην πλευρά ενός ασβεστολιθικού λόφου, σε μικρή απόσταση από το χωριό Κουφόβουνο, έχουν βρεθεί όστρακα από αγγεία χειροποίητα, ελληνιστικά, ρωμαϊκά και βυζαντινά. Ίσως να πρόκειται για θέση αρχαίου αγροτικού ιερού (του ¨Θράκα ιππέα¨), που είχε χρησιμοποιηθεί ως ιερός χώρος και στα βυζαντινά χρόνια. Ας σημειωθεί ότι ο λόφος απέχει πέντε περίπου χιλιόμετρα (δυτικά) από την Πλωτινόπολη (σημ. Διδυμότειχο).

ΒΡΥΣΙΚΑ – ΚΥΑΝΗ

Η ύπαρξη ενός αρχαίου οικισμού μαρτυρείται στη θέση ¨Σαρή-γιέρ¨, που βρίσκεται ανάμεσα στα σημερινά χωριά Βρυσικά και Κυανή και κοντά στη δεξιά όχθη του Ερυθροποτάμου. Στη θέση αυτή βρέθηκαν όστρακα και κεραμίδια της ύστερης (ρωμαϊκής) αρχαιότητας, καθώς κι ένα νόμισμα (1^ου π.Χ. αι.) της Αίνου.

ΛΑΔΗ

Η ύπαρξη ενός ρωμαϊκού οικισμού κοντά στο χωριό Λάδη εικάζεται από την ανεύρεση ενός ρωμαϊκού ανδριάντα κι από την αποκάλυψη ταφικών τύμβων της αυτοκρατορικής εποχής. Η θέση από γεωγραφική άποψη, είναι ιδανική για αρχαίο οικισμό, καθώς βρίσκεται στην κοιλάδα (άνω) του Ερυθροποτάμου, κοντά στην αριστερή όχθη, και σε μια περιοχή όπου υπάρχουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις και βοσκοτόπια στην κοντινή βουνοπλαγιά. Η θέση είχε επίσης γεωσυγκοινωνιακή σημασία, αφού από εδώ περνούσε πιθανώς ο αρχαίος δρόμος που οδηγούσε από την Πλωτινόπολη στην ορεινή Ροδόπη ακολουθώντας της αριστερή όχθη του Ερυθροποτάμου.